Kızıl pandalar hangi familyada yer alır?
Kırmızı pandanın bilimsel adı Ailurus fulgens 'dir. İnsanlar tarafından kendine daha pek çok isim verilmiştir. Diğer isimleri arasında "küçük panda", "kedi ayısı", "Himalaya rakunu", "tilki ayısı" ve firefox bulunuyor. Hatta Mozilla’ya göre Firefox Web tarayıcısının maskotu kırmızı bir pandadır.
Kırmızı pandaların fiziksel özelliklerine bakarak başları, dişleri ve halkalı kuyrukları olması nedeniyle Procyonidae ailesinde yer alması ve rakunlar ile yakın akraba olarak kayıt edilmeleri uygun görülmüştü. Daha sonra bazı genetik özelliklerin ve DNA benzeşmelerinden dolayı Ursidae ailesine kayıtlı olarak ayı sınıfına alınması uygun görüldü. Son genetik araştırmalar sonucunda ise bilinen hiçbir aileye mensup olmaması ve kendi ailesinin tek türü olarak kayıt altına alınması kararlaştırıldı. Kızıl pandalar, Ailuridae familyasındaki tek türdür. Günümüzde bu hayvanın yaşayan yakın akrabaları bulunmamaktadır. Genetik olarak en yakın fosil atalarının 3 - 4 milyon yıl önce yaşadıkları tespit edilmiştir.
Ailuridae (kızıl panda) familyası içinde tek tür olmasına karşın, bu türe ait Çin kızıl pandaları (Ailurus fulgens styani) ve Himalaya kızıl pandası (Ailurus fulgens fulgens) olmak üzere iki alt tür bulunmaktadır.
Kızıl pandaların fiziksel özellikleri
Yetişkin bir kırmızı pandanın baş ucu ve kuyruk sonu arasındaki mesafe ortalama 120 cm kadardır. Yerden sırtına kadar olan yüksekliği ise 58 cm civarındadır. Yetişkinleri 5 kg ağırlığa kadar ulaşır. Kızıl panda doğal ortamında 10 yıl kadar yaşayabilirken bakım altında olduğu hayvanat bahçelerinde 15 yıl kadar ömür sürebilir.
İlk bakışta dış görünüm olarak bir rakuna çok benzer. Ancak fiziksel görünümü rakunlara göre çok daha zarif ve sevimlidir. Gövdesinin yan ve üst kısımları kızılımsı kahverengi ya da bakır tonlarındadır. Gövdesinin alt kısımları ise göz alııcı parlaklığa sahip siyah bir renge sahiptir. Yüzünde bulunan beyaz tüylü bölgeler ona masumiyet ve sevimlilik görüntüsü katar. Kafası yuvarlak, burnu ufak ve siyah renkli, kulakları orta büyüklükte ve sivri yapılı ve kuyruğu siyah-beyaz ernklerden oluşan halkalı yapıdadır. Doğal ortamlarında ses çıkarmayı pek sevmeyen kızıl pandalar kendi aralarında ötüş sesine benzeyen bir sesle iletişim kurarlar.
Kızıl pandalar nerelerde yaşar?
Himalaya Dağları'nın doğusunda yer alan Nepal'den Çin'in Yunnan kentine kadar olan bir bölgede yaşam sürerler. Bu coğrafi bölge üzerindeki ormangülü, meşe ve bambu ağaçlarının bolca bulunduğu 2000 - 4000 metre yükseklikteki ılıman bölgeleri tercih ederler.
Kızıl pandaların beslenme ve davranış özellikleri
Kızıl pandanın tırmanıcılık yeteneği çok gelişmiştir. 25 derecenin üzerindeki sıcaklıklara pek dayanamaz. Özellikle havanın bunaltıcı olduğu günlerde tüm gününü ağaç dallarında veya mağaralarda uyuyarak geçirir. Geceleri beslenmek üzere harekete geçer. Diyetinin büyük kısmını taze bambu filizleri oluşturur. Bunun yanında bitki kökleri, tohumlar, böcekler, küçük kemirgenler, kuş yavruları ve kuş yumurtalarına da hayır demezler.
Kızıl pandalar bir tehlike sezinledikleri anda ulaşılmayacak ağaç dallarına ya da sarp kayalık aralarına hızla kaçarlar. Ayak parmaklarında çok sivri ve düşmanı ağır yaralayabilecek tırnakları bulunur. Düşmandan kaçamayacağını anladığında iki ayağı üzerine dikelerek daha büyük görünmeye çalışır.
Kızıl pandaların üreme özellikleri
Kızıl panda hayatının çok büyük bir bölümünde yalnız yaşamayı tercih eder. Üreme amacıyla eş arayışına çıktıkları dönem Aralık - Şubat ayları arasıdır. Dişi kızıl pandaların gebelik süreleri 120-140 gün arasında değişir. Bir batında 1 ila 4 yavru dünyaya gelir. Yavrular, 3 ay süreyle anne ile birlikte yaşadıktan sonra yuvadan ayrılırlar. Kızıl pandaların üreme olgunluğuna erişme süreleri ise en az 18 aydır. Erkek pandaların yavru bakımıyla çok nadir olarak ilgilendikleri görülmüştür.
Kızıl pandaların nesilleri tehlikede mi?
Kızıl panda özellikle Çin'in güneybatı bölgesinde yasa dışı olarak çok fazla avlanmaktadır. Bölgedeki geleneksel inançlar, hayvanat bahçelerine satışlar ve yaşam alanlarının her geçen gün daraltılması sonucunda kızıl pandalar, 1996 yılından beri nesilleri tehlikede olan canlılar sınıfına alınmışlardır.
