Münir Nurettin Selçuk Kimdir?
Türk müziğine yeni bir soluk getiren sanatçı, Darülfünun İlahiyat Fakültesi'nde Fars Edebiyatı Profesörü ve Kadıköy Sultanisi'nde Fransızca öğretmeni olan şair Mehmed Avni Nureddin Bey ile Fatma Hanife Hanım'ın oğlu olarak 1900 yılında İstanbul'un Sarıyer ilçesinde dünyaya geldi.
Çocukluğu ve Eğitim Hayatı
Doğum yılı hakkında çeşitli kaynaklarda farklı bilgiler bulunan sanatçı, 1899, 1900 ve 1902 olarak da belirtilmiştir. İlkokul eğitimini Beyazıt İbtida-i Mektebi'nde tamamladıktan sonra Soğukçeşme Askeri Rüştiyesi'nde ve ardından Kadıköy Sultanisi'nde öğrenim gördü.
Henüz 10 yaşındayken müziğe olan yeteneği fark edilen Selçuk, 15 yaşında iken Kadıköy'deki Darülfeyzi Musiki Mektebi'ne kaydını yaptırdı ve üç yıl boyunca burada eğitim aldı. İlk konserine ise 1915 yılında çıktı. Başarılı bir sınav sonucunda, İstanbul Belediyesi Konservatuvarı'nın Darülelhan bölümüne girmeye hak kazandı.
Ailesinin isteği üzerine ziraat eğitimi almak üzere 1917'de Macaristan'a gitti, ancak müzik tutkusu onu geri döndü. Bir röportajında, ziraat eğitimi alırken bile müzikle ilgilenmeye devam ettiğini ifade etti.
Müzik Kariyeri
Müziğe olan bağlılığı artan Selçuk, 1923'te teğmen rütbesiyle askerlik hizmetini yapmak üzere Muzıka-i Hümayun'a katıldı ve müezzin olarak görevlendirildi. Cumhuriyetin ilanıyla birlikte, Riyaset-i Cumhur İncesaz Heyeti'nde yer aldı ve Atatürk'ün maiyetinde bulundu. Ancak 1926'da heyetten ayrılarak İstanbul'a döndü.
Sahibinin Sesi Plak Şirketi ile yaptığı anlaşmanın ardından müzik bilgisini geliştirmek amacıyla 1928'de Paris'e gitti ve Paris Konservatuvarı'nda şan, piyano ve solfej dersleri aldı. 1929'da Fransız tiyatrosunda unutulmaz bir konser vererek büyük ilgi gördü ve "Münir Nurettin ekolü" adıyla anılmaya başlandı.
Sanatçı aynı yıl Enise Hanım ile hayatını birleştirdi. Eşi 1966 yılında vefat eden Selçuk'un bu evlilikten kızı Meral, başka bir evlilikten ise oğulları Timur ve Selim dünyaya geldi.
Münir Nurettin Selçuk'un 22 Şubat 1930'da Beyoğlu'ndaki Fransız Tiyatrosu'nda düzenlediği ilk solo konser, Türk müzik tarihinde bir dönüm noktası oldu. Ünlü sanatçılar Tanburi Mesut Cemil, kemençeci Ruşen Ferit, udi Nevres, kanuni Artaki ve kemani Nubar'ın eşlik ettiği bu özel konserde, ilk defa frak giyilerek, ayakta ve mikrofonsuz bir şekilde performans sergilendi. Bu konser, müziğe olan saygı ve ciddiyetin yeni bir standardını belirleyerek, müzik dünyasında önemli bir ekolün doğuşunu simgeliyordu.
Usta besteci ve yorumcu olan Münir Nurettin Selçuk, 1942 yılında katıldığı Belediye Konservatuvarı İcra Heyeti'nden bir yıl sonra ayrıldı.
Ayrıca, İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Konservatuvarı'nda repertuvar dersleri veren sanatçı, çeşitli formlarda 100'den fazla esere imza attı. 1953 yılında İstanbul Radyosu'nda müşavirlik görevi ve İcra Heyeti Başkanlığı görevlerini üstlendi.
Yurt dışında da aktif bir şekilde konserler veren Selçuk, solo konserleriyle Türk müziğinde önemli bir yere sahipti ve farklı tarzıyla büyük ilgi gördü.
Ayrıca, Mevlana, Fuzuli, Nedim, Ahmet Paşa, Şeyh Galip, Ziya Paşa, Süleyman Nazif, Tevfik Fikret, Vecdi Bingöl, Yahya Kemal Beyatlı, Faruk Nafiz Çamlıbel, Behçet Kemal Çağlar, Necdet Atılgan, Munis Faik Ozansoy, Cahit Sıtkı Tarancı, Ümit Yaşar Oğuzcan, İsmet Bozdağ, Refik Ahmet Sevengil gibi ünlü şairlerin şiirlerini besteledi.
Münir Nurettin Selçuk'un gençliğinde Fenerbahçe Kulübü'nde futbol oynadığı ve aynı zamanda tambur ve piyano çaldığı biliniyor. Kendisinden sonra gelen kuşaklara örnek olmuş bir müzisyen olan Selçuk, uzun yıllar boyunca pek çok öğrencinin yetişmesine katkıda bulundu.
Öğrencileri arasında Necmi Rıza Ahıskan, Alaeddin Yavaşça, İnci Çayırlı ve Meral Uğurlu gibi isimler yer alıyor.
Ayrıca, sanatçının hayatını konu alan bir eser, Musiki Mecmuası'nın 379. sayısında yer aldı ve Ayşe Kulin tarafından kaleme alındı.
Muhsin Ertuğrul'un müzikal filmlerinde de rol alan Selçuk, Muhsin Ertuğrul'un "Allah'ın Cenneti" ve "Kahveci Güzeli" filmlerinde oynadı ve birçok ünlü eseri seslendirdi.
TRT'ye verdiği bir röportajda İstanbul'a olan hayranlığını dile getiren Selçuk, şehri anlatan şiirlerin kendisini etkilediğini ifade etti. Sanatçı, 27 Nisan 1981'de Nişantaşı'ndaki evinde vefat etti ve Aşiyan Mezarlığı'na defnedildi.
Münir Nurettin Selçuk'un Ünlü Besteleri
"Beni Kör Kuyularda Merdivensiz Bıraktın" "Kalamış", "Aziz İstanbul", "Söyle Sevgili", "Gül Yüzünde Göreli Zülf-i Semen-say Gönül", "Safa-yı Metle Parıldasın Camımız", "Hülyama Doğan Son Güneşim", "Son Hevesimde", "Varalım Kuy-ı Dilaraya Gönül Hu Diyerek", "Bir Söz Dedi Canan ki Keramet Var İçinde", "Rindlerin Akşamı (Dönülmez Akşamın Ufkundayız)", "Ne Doğan Güne Hükmüm Geçer Ne Halden Anlayan Bulunur", "Endülüs'te Raks", "Sessiz Gemi", "Rindlerin Ölümü", "Sen Şarkı Söylediğin Zaman", "Dumanlı Başları Göklere Ermiş", "Yedi Renk Üstüne Hareli Dağlar".
