Otobüs ya da tır gibi büyük araçların kendi ağırlıkları ve taşıdıkları yük ağırlığı düşünüldüğünde küçük araçlarda kullanılan fren sistemlerinin büyük araçlarda yetersiz kalması kaçınılmazdır. Retarder, pek çoğumuzun uzun otobüs yolculukları sırasında sesini duyduğumuz ve şoförün direksiyon yanındaki ufak bir kolla devreye aldığı özel bir frenleme sistemidir. Bazı insanların dinlerken kendinden geçtiği retarder sesi büyük olan motor, şanzıman, diferansiyel ve aktarma organlarının çıkardığı karma bir ses olarak düşünülse de aslında bu fren sisteminin özel bir yapısı vardır ve duyulan özel ses kendisine aitir.
Retarder nedir?
Retarder kelimesi günlük hayatta pek çok sektörde kullanılır. Ağır vasıtaların fren sisteminin bir parçası olan bu kelime İngilizce'den Türkçe'ye çevrildiğinde tırlar ve otobüsler için tam karşılığı "hız kesici" dir. Rettarder sisteminin az çok ne için kullanıldığını öğrendikten sonra gelin bu sistemin detaylarına bakalım.
Retarder, genel olarak otobüs, kamyon ve tırlarda bulunan ve hız kesici özelliğiyle güvenli sürüşe katkı sağlayan özel bir frenleme mekanizmasıdır. Araçlarda sürtünmeye bağlı frenleme esasına dayanan disk veya kampana fren sistemlerine destek olarak kullanılır. Özellikle ağır yüklü rampa inişlerinde frenlemeye katkısı hayati öneme sahiptir. Retarder sistemi normal frenlerin yaptığı gibi aracı durduramaz ancak yavaşlatabilir. Bu özelliği aracın ana fren mekanizmasına fazla yük binmesini önler. Ağır vasıtalardaki her iki fren sistemi birbirinden bağımsız olarak çalışır. Yani retarder kullanmak için fren pedalına basmak zorunlu değildir. Zaten bu ağır vasıtaların kaptanları yol boyunca çoğunlukla fren pedalı yerine retarder kullanmayı tercih ederler.
Retarder sistemi çoğunlukla motor freni ile karıştırılır. Bazı araçlarda frenlemeye katkı sunan ikinci bir sistem de motor frenidir. Donanımı yüksek seviyede olan ağır vasıtalarda motor freni ve retarder bulunur. DAF markalı araçlarda retarder sistemi retarder-motor freni ve retarder-hidrodinamik olmak üzere iki kısma ayrılmıştır.
Retarder sisteminin avantajları nelerdir?
- Ana fren sisteminin yükünü azaltarak disk ve balataların ömrünü uzatır.
- Ağır yük koşullarında rampa inişi sırasında güvenliği üst seviyeye taşır.
- Otobüslerde yolcu güvenliğini ve konforunu sağlar.
- Rampa inişi sırasında hızlanmanın önüne kolayca geçilir.
- Hem yakıt hem de atık parçalar konusunda çevrenin korunmasına yardımcı olur.
Yorumunuzu buradan gönderebilirsiniz