Bu yazımızda sizleri küçük bir canlıyla ve onun ilginç yaşamıyla tanıştıracağız. Nesli tükenme noktasına gelmiş ve kırmızı listede yer alan bu ufak canlı ekosistemin devamı açısından çok önemli bir yere sahip. Kırmızı orman karıncalarının yuvalarını görünce çok şaşırırsınız. 1,5-2 metre yükseklikteki bu tümülüsler maalesef insanlar tarafından ne oldukları tam anlaşılmadığından yıkılıyor ve nesilleri tehlike altına giriyor.
Kırmızı orman karıncalarının popülasyon dağılımı
Avrupa'nın hemen her ülkesinde, Asya kıtasının Rusya ve Özbekistan kısmında dağılım gösteren geniş bir popülasyona sahiptir. Kırmızı orman karıncaları kuzey yarı küredeki kışların sert yaşandığı, kar yağışının ve don olayının düzenli olduğu bölgelerindeki ibreli (iğne yapraklı) ormanlarda yaşarlar. Türkiye'deki en yaygın yaşama bölgesi ise Batı Karadeniz ormanlarıdır.
Kırmızı orman karıncalarında aile yapısı
Kırmızı orman karıncaları arılarla akrabadırlar. Oluşturdukları kast (toplumsal yapılaşma) sisteminde bir yuvada kraliçe karınca, işçi karınca ve erkek karıncalar olmak üzere üç tür karınca bulunmaktadır. Bir karınca kolonisinde 1 ila 20 arasında kraliçe bulunabilir. Kraliçe karıncalarının boyu 11 ila 12 mm civarındadır ve diğer karıncalara göre oldukça iridir.
Erkek karıncaların kolonideki tek görevi kraliçe ile çiftleşerek yumurtaları döllemektir. Erkek karıncalar çiftleşmenin hemen arkasından ölürler. Yuvanın güvenliği ve malzeme taşınmasından işçi karıncalar sorumludur. Yuvaya yaklaşmanız durumunda hemen işçi karıncaların istilasına uğrarsınız. Kraliçe karınca yaklaşık 20 yıl hayatta kalabilir. İşçi karıncaların ömürleri ise 4 ila 10 yıl arasındadır.
Kırmızı orman karıncalarının yuva özellikleri
Kırmızı orman karıncalarının yaşadığı bir ormanda dolaşıyorsanız ağaç diplerinde, yıkılmış bir ağaç gövdesinin etrafında ya da kesilmiş bir ağaç kütüğünün etrafında çam iğnelerinden ve kozalak parçalarından oluşturulmuş devasa bir yığın görebilirsiniz. İlk bakışta karınca yuvasının toprak altında olduğunu düşünerek bu tümülüsün bir karınca yuvası olabileceği pek de aklınıza gelmez.
Yuvanın toprak üstündeki kısmı kadar toprağın altında da bölümleri vardır. Üst kısımdan başlayan havalandırma tünelleri en alt bölüme kadar devam eder ve kraliçe bu bölümde yaşar. Kış mevsiminden çıkıldıktan hemen sonra işçi karıncalar yuvanın havalandırma tünelleri de dahil olmak üzere her yerinde onarım ve yenileme çalışması başlatırlar.
Kırmızı orman karıncalarının ekosistem açısından önemi
Kırmızı orman karıncalaları ormanda yaşayan zararlı böceklerle biyolojik mücadelede çok etkin bir role sahiptir. Bu karıncalar hepçil dediğimiz bir beslenme özelliği gösterirler. Beslenmelerinin %60'lık kısmı ormandaki zararlı böceklerden oluşur. Kendilerinin ve yavruların protein ihtiyacı bu şekilde karşılanır. Bitkisel besinler ya da bitki öz suyunu emen canlılardan ise karbonhidrat ihtiyacı giderilir. Bir kolonideki karıncaların faaliyetleri yaklaşık 1 hektarlık (10 dönüm) alanda gerçekleşir. 1 hektarlık orman alanında 3 ya da 4 karınca kolonisinin bulunması orman ekosisteminin oldukça sağlıklı olduğunun göstergesidir.
Yorumunuzu buradan gönderebilirsiniz