Bu yazımızda bilgi-işlem teknolojisini kullandığımız elektronik araçların olmazsa olmaz yazılımı işletim sistemlerinden bahsedeceğiz. İşletim sistemi nedir, işletim sistemleri ne işe yarar, bilgisayarlarda ve mobil cihazlarda kullandığımız işletim sistemleri nelerdir gibi soruların cevaplarını vermeye çalışacağız.
İşletim Sistemi Ne Demektir?
İşletim sistemi, cihazlarımızdaki donanımları yöneten bilgi-işlem için cihazlarımızı kullanmamızı sağlayan yazılımlar bütünü olarak tanımlanabilir. Bir cihazda işletim sistemi olmadan yüklü dahi olsa harici uygulamaları kullanabilmemiz mümkün değildir. İşletim sistemleri, kullanılan cihaz ile kullanıcı arasındaki iletişimi sağlar. Kullanıcıyı ve cihazı farklı dil kullanan iki insan olarak düşünürseniz işletim sistemi arada çeviri yapan tercüman olarak düşünülebilir.
Bilgisayarlarda En Çok Kullanılan İşletim Sistemleri
Windows, dünyada en yaygın olarak kullanılan işletim sistemidir. Grafik arayüzlerini ve programları çalıştırmak için hem klavyeden hem de fare (mouse) ile veri girişine imkan veren işletim sistemidir. Microsoft firması tarafından üretilmiş ve geliştirilmiştir. Kapalı kaynak koduna sahip olan bu işletim sistemi, ücretli olarak kullanıma sunulmaktadır.
2. Linux
Bu işletim sistemi Windows'un piyasadaki en büyük rakibidir. 1991 yılında üniversite öğrencisi olan Finlandiyalı Linus Torvalds tarafından geliştirildi. Açık kaynak kodlu olarak tamamen ücretsiz ya da çok cüzî bir ücretle kullanıcılara sunulmaktadır. Linux, kullanıcı deneyimini öne çıkaran, tekrar programlamaya imkan veren, geliştirmeye açık bir işletim sistemi olarak bilinir. Geliştirmeye açık olmasına rağmen sistem hatalarına karşı oldukça dayanıklı bir yazılım olarak bilinir.
3. Mac Os
Macintosh işletim sistemi kısaca MacOs olarak bilinir. Apple firması tarafından geliştirilen bu yazılım, sadece Apple markalı bilgisayarlar tarafından kullanılabilir. Grafik olarak çok ayrıcalıkları özellikleri vardır ve özellikle yayıncılık alanında çokça tercih edilir.
4. Pardus
2003 yılında TÜBİTAK tarafından temelleri atılan ve geliştirilen Pardus, yerli ve milli işletim sistemidir. Özgür, kolay kurulabilen, çoklu dil seçeneği bulunan, bilgisayar kullanıcılarının temel masaüstü ihtiyaçlarını karşılamak üzere Linux tabanlı olarak çalışan açık kaynak koduna sahip bir işletim sistemidir. Bugüne kadar 5 ana sürümü, 9 ara sürümü ve 2 tane kurumsal sürümü yayınlanmıştır.
Mobil Cihazlarda En Çok Kullanılan İşletim Sistemleri
1. İOS
Apple tarafından iPhone telefonlar için geliştirilen, daha sonrasında iPod Touch ve iPad'de de kullanılan mobil işletim sistemidir. Kullanımı kolay, arayüzleri ve grafikleri oldukça kalitelidir. Piyasadaki en büyük rakibi Android'dir.
2. Android
Android, Google tarafından geliştirilmiş ve milyarlarca kişi tarafından kullanılan dev bir mobil işletim sistemidir. Linux işletim sisteminin ana çekirdeği kullanılarak geliştirilmiş olup, apk uzantısını desteklemektedir. Mobil cihazlar (telefon ve tabletler) tarafından en çok tercih edilen sistemdir.