Sadece ufak bir kaç şey almak için girdiğimiz marketten poşetler dolusu alışveriş yaparak çıkmak pek çoğumuzun başına gelmiştir. Böyle bir olayın gerçekleşmesindeki gizli sır bizlerin alışveriş merakında değil, süpermarketlerin yapısal özelliklerinde ve yöneticilerinin pazarlama stratejilerinde gizlidir.
Alışveriş ve harcamaya dair en katı karakteristik özelliklerimizi bile unutturan, bizleri bir adet diş macunu almak için girdiğimiz marketten onlarca ürün satın alarak çıkmamızı sağlayan süpermarket hilelerinin detayları yazımızın devamında...
Süpermarketlerin dışa bakan pencereleri yoktur
Müşterilerin dış dünyadan kopmalarını ve alışverişe odaklanmalarını sağlamak için süpermarketler penceresiz olarak yapılır. Market içi o kadar güzel aydınlatılır ki siz kendinizi güneşli bir havada keyifli şekilde alışveriş yapıyor olarak hissedersiniz. Tabii aydınlatmanın yanında size bu hissi yaşatacak pek çok hile mevcut. Onları da yazımızın ilerleyen bölümlerinde bulacaksınız.
Yoğun tükettiğiniz ürünler en son reyonlardadır
Marketlerde en çok ihtiyacımız olan ve yoğun olarak tükettiğimiz peynir, süt, yumurta gibi ürünlerin sergilendiği reyonlar genellikle marketin en sonunda yer alır. Hiç bir süpermarket sizin acil ihtiyacınızı aldıktan sonra mekandan hemen ayrılmanızı istemez. O nedenle kesin alacağınız ürünlere ulaşabilmek için aslında ihtiyacınız olmayan pek çok ürüne bakmanız istenir.
Hedefe ulaşmaya çalışırken renk cümbüşü sizi karşılar
Sizi farklı şeylere yönlendirmek için renk uyumunu ve ürünlerin yerleştirildiği pozisyonları ayarlamak profesyonel bir bakış açısı gerektirir. Market yöneticileri bu konularda özel eğitim almış kişilerdir ve göz hizanız ile göz hizasının altında nelerin yer alması gerektiğini çok iyi bilirler. Renklerin güzelliği insanın sahip olma dürtüsünü harekete geçirir.
Market girişinin sağ tarafında taze sebze-meyve reyonu bulunur
İnsanların büyük bir çoğunluğu alışverişe sağ taraftan başlar. Bunu bilen market tasarımcıları taze görünen sebze ve meyveleri girişin sağ tarafına konumlandırır. Bu yöntem, insanlarda marketteki diğer ürünlerin de taze olduğu fikrini oluşturur. Sol tarafta ise cips, çikolata ve içecekler gibi zorunlu ihtiyaçların yanında ekstra tüketebileceğiniz ürünler yer alır.
Aynı raftaki ürünlerden sağdakiler daha pahalıdır
Bunun nedeni de tamamen sağ taraftan alışveriş yapmamızla ilgilidir. Araştırmalar gösteriyor ki insanların çoğunluğu bir rafta yer alan ürünlerden sağ taraftakilere yönelir ve onları almaya daha meyillidirler. Bu nedenle pahalı ya da kar marjı yüksek ürünler rafların sağ tarafına dizilirler.
Market arabaları gereğinden fazla büyüktür
Büyük market arabaları insanların zihninde "çok bir şey almadım, araba halen boş" düşüncesi oluşturarak alışverişin devam etmesinin gerektiği düşüncesini gizli bir şekilde oluşturur. Bunun sonucunda alınacak o kadar çok şey olmadığı halde arabayı doldurma dürtüsüyle alışverişe devam edilir.
Küsuratlı fiyatlar ucuz algısı oluşturur
Fiyatı 100 TL olan ve aslında pahalı olan bir ürünü ucuzmuş gibi göstermenin yolu o ürün üzerine 99.90 TL etiketini koymaktır. Bu tür birbiriyle uyumlu rakamlardan oluşan küsuratlı fiyatların ucuz algısı oluşturmada çok etkili olduğu araştırmalar sonucu ortaya çıkmıştır.
Erkeklerin ilgisini çeken ürünler reyonların ortasındadır
Market alışverişlerinde erkeklerin genel tutumu lazım olan şeyi hemen alıp oyalanmadan marketten ayrılmaktır. Elbette marketlerin ticari anlayışına uygun olmayan bu davranış biçimine karşı da tedbir alınmıştır. Erkekleri ilgilendiren ürünler genel olarak ulaşımı zor rafların orta kısmına yerleştirilir. Böylece erkeklerin diğer ürünleri de görmesi sağlanmış olur.
Ürün rafı koridorlarının sonu başka bir ürün rafına çıkar
Markette geçirdiğiniz her anın ürünlerle ilgilenerek dolu dolu geçmesi ve bu sürenin mümkün olduğunca uzaması için rafların oluşturduğu koridorlar genelde çok uzundur ve koridorun sonu mutlaka bir başka ürün rafına çıkar. Bir koridordan diğerine geçeceğiniz anda mutlaka karşıdaki raflara da bakarsınız.
Temizlik kokusu kadınların vazgeçilmezidir
Kadınların kendinden geçmesini sağlayan temizlik kokusu maalesef sıkı sıkıya kapatılmış paketlerden gelmiyor. Bu bölümlere düzenli aralıklarla güzel kokulu spreyler sıkılıyor. Böylece ihtiyaç olmayan ürünlerin alınması garantilenmiş oluyor.
Hijyenik pedlerin yakınına çikolata reyonu
Kadınların hijyenik ped kullandıkları dönemde çikolataya karşı ilgilerinin arttığı gerçeği süpermarketlerde göz ardı edilmez. Bu reyonun yakınında ve görülebilir konumda mutlaka çikolata reyonu da bulunur.
Marketlerde bizleri alışverişe yönlendirme çabaları elbette bu kadarla sınırlı değil. Düşünülürse çok daha fazla yöntem tespit edilebilir. Ancak, sizi ödeme aşamasında son bir tuzak daha bekler. Yaptığınız onca alışverişten sonra kasada indirimli ürün almadan marketten çıkış yoktur.
