Çek kırdırma işlemi nedir, nasıl yapılır?

Ticaret hayatında bir ödemenin anında nakit olarak yapılamayacağı durumlarda ödeme vadesini belirli bir süreye kadar uzatabilmek amacıyla çekler kullanılır. Mal ve hizmet satışı karşılığında alınan çekler vadesi geldiğinde ilgili bankaya götürülerek nakde dönüştürülür. Çeki alan kişinin acil nakit ihtiyacı ya da çekin vadesini beklemek istememesi durumunda yasal bazı yöntemlerle çekin erken tahsili mümkün olabilmektedir. Halk arasında "çek kırdırma" olarak bilinen bu yöntemin bankacılık sisteminde karşılığı “çek karşılığı iştira işlemi”; faktöring şirketlerinde ie “vadeli alacağın temliki” şeklindedir.

Vadesi gelmemiş çekin bozdurulması işleminde temel mantık çekin banka ya da finans kuruluşu tarafından belirli bir komisyon ve faiz karşılığında ciro edilmesidir. Alacaklı kişi çekini banka ya da faktöring şirketine götürdüğünde çekin sağlamlığı kontrol edilir. Kuruluş çeki almak için onayladığında komisyon ve faiz gibi kalemler düşüldükten sonra kalan kısım alacaklıya nakit olarak ödenir. Bu durumda artık çekin asıl alacaklısı banka ya da finans kuruluşu olur.

Çek bozdurma neden yapılır?

Ticaret hayatında nakit akışı çok önemlidir. Eldeki bir çekin vadesinin çok uzun olması ve işletmelerde acil nakit ihtiyacının açığa çıkması gibi durumlarda bu yola başvurulabilmektedir. Komisyon ve faiz oranlarının katlanılabilir düzeylerde olduğu zamanlarda çok tercih edilen bir yöntem olan çek bozdurma işlemi ticari hayatın içinde olan insanlara peşin satın alma gücü kazandırır. 

Çek bozdurma işleminde sistem nasıl çalışır?

Çek karşılığı iştira işlemi sadece çekin ait olduğu banka tarafından değil, diğer bankalar ve yasal yetki almış faktöring şirketleri tarafından da gerçekleştirilebilir. Çek sahibinin bu tahsilatı yapmadan önce dikkat etmesi gerekli bazı hususlar vardır. Çekin en avantajlı şekilde nakde dönüştürülmesi şu etkenlere bağlıdır:

• Çekin tutarı ve vade uzunluğu

• Finans kuruluşunun bu alandaki politikaları ve kesinti miktarları

• Alacaklı kişinin ticaret hacminin yüksekliği

• Çeki veren borçlunun (keşideci) taşıdığı risk durumu

Çekin ciro edilmesi durumunda yapılacak ödeme kuruluşun komisyonu ve işletilecek toplam faiz düşüldükten sonra nakit olarak gerçekleşir. Bu işlem ile firmaların nakit akışına destek sağlanmış olur. Ancak unutulmamalıdır ki çek kırdırırken en iyi fiyatın alınması konusunda detaylı bir araştırma yapmak gerekir.