Shoebill (Pabuç gagalı) kuşunun özellikleri

Pabuç gagalı leylek olarak ta tanınan bu kuş leyleklere çok benzese de onlarla akrabalıkları net değildir. Bilimsel bazı otoriteler tarafından pelikansılar sınıfı içinde dahil edilmektedir. Adını büyük bir ayakkabıya benzeyen gagasından alır. Afrika'nın tropikal doğu kesiminde Sudan'dan Zambiya'ya kadar uzanan büyük bataklıklarda yaşarlar. Bu kuş, tarih öncesi dönemlere aitmiş gibi görünen fiziksel özellikleriyle oldukça dikkat çeker. Genç kuşlar genellikle kahverengi tüylere sahipken erişkinliğe doğru tüy renkleri griye döner. Gaga yapısı büyükçe bir tahta ayakkabıya benzer. Bu muhteşem gaga yapısı sayesinde diğer kuşlara nazaran çok üstün bir balık avlama yeteneğine sahiptir.

Papuç gagalılar arasındaki sosyal ilişkiler gagalarından çıkardıkları ilginç seslerle sağlanır. Genellikle kıyı kesimlerde ve sulak yerlerde yaşamayı tercih ederler. Bu yaşam koşullarına uygun uzun bacaklara ve uzun parmaklara sahiptirler. Uzun parmaklar vücut ağırlığını geniş bir zemine yaydığı için bataklık yumuşak zeminlerde bile çok rahat ve uzun süre ayakta bekleyerek avlarını bekleyebilirler. Uzun boylu kuşlar kategorisinde yer alan pabuç gagalıların 110-140 cm arasındadır. Bu zamana kadar ölçülmüş en uzun pabuç gagalı ise 152 cm boya sahiptir. Yetişkin erkekler ortalama 5,6 kg, yetişkin dişiler ise 4,9 kg ağırlıktadır.  Shoebill kuşlarının en belirgin fiziksel özelliği ise saman rengine sahip üzerinde siyah ve gri lekelerin bulunduğu pabuç biçiminde olan gagalarıdır. Üst gagasının uzunluğu 18-24 cm arasında uzunluğa sahiptir.

Süzülerek uçmada ustalaşmış kuşlardır. Dakikada 150 kez kanat çırpmalarıyla bu konuda kendi boyutlarındaki kuşlar arasında en az kanat çırpan kuş olma özelliği taşır. Süzülerek büyük mesafeler katedebilen bu kuşlar bulundukları yerde ürkerse en fazla 100-200 metre uzağa kadar uçup tekrar konarlar. Pabuç gagalılar yuvalarını 3 metre çapında yüzen bir platform üzerine yaparlar. Yuvalarının yakınlarında başka pabuç gagalıların yuva yapmalarına tahammülleri yoktur. Genelde yalnızlığı ve komşulardan uzak durmayı tercih ederler. Yuvayı dişi ve erkek kuş birlikte kurar, kuluçkaya da dönüşümlü olarak yatarlar.

Yuvada genelde 3 yumurta bulunur. Yumurtalar 8-9 cm uzunluğa ve 5-6 cm genişliğe sahip ortalama 160 gram ağırlığa sahiptir. 30 gün süren kuluçka döneminden sonra yumurtadan çıkan yavruların bakımını dişi ve erkek kuş birlikte üstlenir. Yumurtadan çıkan yavrular arasında nadiren birden fazla yavru yuvadan ayrılacak erişkinliğe ulaşır. Birden fazla yavru varsa içinde en büyük olanının yaşama şansı hepsinden fazladır. Yavrular 105 günün sonunda palazlanır ve 112. günde yuvadan uçarlar.Uçmayı başaran yavrulara 1 ay daha anne ve baba tarafından avlanma becerisi kazanması için bakılmaya devam edilir.