Vehbi Koç Kimdir? Hayatı ve Ticari Başarı Hikayesi

Şu an orta yaşlarında olan kişiler, çocukluk dönemlerinde yeni bir şey almak istediklerinde "Sen Vehbi Koç'un çocuğu musun?" diye ebeveynlerinden çokça laf işitmişlerdir. Türkiye'nin en başarılı iş adamlarından biri olan Vehbi Koç'un gerçekten çarpıcı bir hayat hikayesi ve başarı öyküsü var.

Vehbi Koç'un Çocukluk Yılları

20 Temmuz 1901 yılında Ankara'nın Çoraklık (Keçiören) semtinde bir bağ evinde dünyaya geldi. Anne ve babası tarafından Hacı Bayram-ı Veli'nin soyundan gelmektedir. Çocukluğunun geçtiği yıllarda ülke de sıkıntıda olduğu için kolay bir çocukluk geçirmemiştir. Kendi anlatımına göre ders çalışmak, kitap okumak için sönük yanan bir lamba kullanılırken misafir geldiğinde ise daha çok ışık veren bir lamba yakılırmış evlerinde. Evlerinde birden fazla oda olmasına rağmen aynı odada yemek yer ve aynı odada yatılırmış. Vehbi Koç'un çocukluğunda en sevdiği etkinlik, düğünler ve sünnet törenlerinde düzenlenen eğlencelerdi. Kendi sünnet töreninde ise hiç eğlence düzenlenmemiş. Sünnet olayında hatırladığı en önemli şey ise babasının kendisine hediye olarak bir eşek almasıymış.

Vehbi Koç'un Eğitim Hayatı

Henüz beş yaşında iken Mahalle Mektebi olarak faaliyet gösteren "Topal Hoca'nın Mektebi" okuluna kaydoldu. Bu okul bir nevi anaokulu olarak faaliyet gösteriyordu. Daha sonra kiralık bir evde eğitim yapılan ilkokula yazıldı. İlkokulu birincilikle bitirdikten sonra Taş Mektep İdadisi'ne (bugünkü Ankara Lisesi) devam eti. Bu okulda da başarılı bir eğitim hayatı sürdürmesine rağmen iş hayatına atılmak için tasdiknamesini alarak liseden ayrıldı.

Vehbi Koç'un İş Yaşamı ve Kurduğu Şirketler

1917 yılında henüz 16 yaşında iken Ankara'da Karacaoğlan Çarşısı'nda babası tarafından 120 lira sermaye ile kurulan bakkal dükkanında çalışmaya başladı. Türk sanayiinin lider ismi Vehbi Koç'un iş hayatı bu bakkal dükkanında kaşar, zeytin, şeker, makarna ve ayakkabı lastiği satarak başladı.
1926 yılında babasından tüm işleri devralarak Koçzade Ahmet Vehbi firmasını kurdu. Bu dönemde zorunlu ihtiyaçları dışında harcamalardan uzak duran Koç, kazandığı paraları hemen başka işler için yatırım amacıyla kullandı. Bir yandan ticaret hayatını geliştirirken Ford ve Standart Oil şirketlerinin Türkiye temsilciliğini aldı.
1938 yılında inşaat ve taahhüt işlerine yatırım yapan Vehbi Koç'un gerçekleştirdiği ilk büyük proje ise Ankara Numune Hastanesi inşaatı oldu. İşleri iyice büyüyen firmanın daha organize olabilmesi amacıyla 1938 yılında 300 bin lira sermayeli Koç Ticaret ve A.Ş kuruldu.
1948 yılında General Electric ile görüşmeler yapmaya başlayan Koç, 1952'de Türkiye'de ampul üretimine başladı.
1950'li yılların başında sanayi yatırımlarına ağırlık veren Vehbi Koç, ülkenin döviz kaybetmesine yol açan bazı ithal ürünlerin üretilmesi için fabrikalar kurdu. Otomotiv, beyaz eşya, radyatör, elektronik ürünler, kibrit ve mensucat üretimleri Koç Ticaret A.Ş bünyesinde bulunan fabrikalarda üretilmeye başlandı. Arçelik, Aygaz, Tat ve Türk Traktör markaları bu dönemin parlayan yıldızları oldular.
1954 yılında Türk Traktör fabrikası üretime başladı. Bu fabrika, Türk otomotiv sanayiinin ilk fabrikası olma özelliği taşımaktadır. Aynı yıl içinde Türk Demir Döküm Fabrikası'da üretime geçti.
1955 yılında Arçelik markası ile beyaz eşya üretimine başlandı.
1956 yılında Aygaz markası adı altında LPG ve mutfak tüpü üretimi başladı.

Vehbi Koç Türkiye'nin İlk Holdingini Kuruyor

Sanayi şirketlerinin ve fabrikaların sayısındaki artış sonucunda A.Ş kabına sığmayan Koç ailesi artık holdingleşme ihtiyacı duyuyordu.

1963 yılında Türkiye'nin ilk holdingi olan Koç Holding kuruldu.
1966 yılında holding bünyesinde üretilen Anadol marka otomobil yollardaki yerini aldı.
1967'de Tat Domates Salçası Fabrikası kurularak ülke ekonomisine kazandırıldı.
1968 yılında Fiat ortaklığında Tofaş şirketi kuruldu. 1971 yılında Murat marka otomobillerin üretimi gerçekleşti.
1970 yılında Türkiye'nin ilk ihracatçı sermaye şirketi olan Ram faaliyete geçirildi.
1984 yılına kadar holdingin başında duran Vehbi Koç, 30 Mart 1984 tarihinde Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini oğlu Rahmi Koç'a devrederek dinlenmeye çekildi.

Duayen iş insanımız Vehbi Koç, 25 Şubat 1996 yılında kalp yetmezliği nedeniyle Antalya'da hayatını kaybetti.

Vehbi Koç'un Soayal Yaşama ve Eğitime Katkıları

Sanayici ve iş adamı kimliğiyle pek çok ünlü sanayicimizin örnek aldığı bir insan olan Vehbi Koç, insani ve sosyal projelerde de her zaman girişimci özelliğini ortaya koydu. İşte Vehbi Koç tarafından hayata geçirilen bazı sosyal projeler: