Beyaz Balinanın Yaşamı ve Fiziksel Özellikleri

Sevimli görünüşleri ve kusursuz beyaz rengiyle dikkat çeken beyaz balina "beluga balinası" olarak da adlandırılır. Kuzey kutup dairesinin büyük bir bölümünü oluşturan Arktik Okyanusu'nun buzlu sularında yaşarlar. İsimleri Rusça'da beyaz anlamına gelen "belukha" sözcüğünden gelmektedir. Beyaz balinalar ilk defa 1776 yılında Peter Simon Pallas tarafından tanımlanmış balina türüdür.

Beyaz balinalar, buzlu denizlerde yaşamayı ve avlanmayı severler. Küresel ısınmanın olmadığı, kutup bölgelerinde buzulların erimediği dönemlerde kendilerine oldukça geniş bir yaşama ve avlanma alanı buluyorlardı. Küresel ısınmanın etkilerinden en çok olumsuz etkilenen hayvan türlerinden biri de beyaz balinalardır.

Beyaz balinalar kendi aralarındaki iletişimleri sırasında ıslık, gıcırtı veya bağırtı biçiminde yüksek ve tiz sesler çıkarırlar. İngilizler bu hayvana halk arasında "deniz kanaryası" ismini vermişlerdir. Beyaz balinalar 0.1 -12 kHz frekans aralığında 50 kadar farklı ses çıkarabilirler. Diğer balina türleri arasında en az uzunluğa sahip olan türdür.

Bir balinadan daha çok yunuslara benzerler. En uzunları 5 metre civarındadır ve 1500 kilogram ağırlığa ulaşabilirler. Renkleri tamamen beyazdır. Vücudunun hiçbir bölgesinde başka renge rastlanmaz. Beyaz balinanın sırt yüzgeci yoktur. Sırt yüzgecinin olması gereken anatomik bölgede bir çıkıntı yer alır. Kafa ve alın bölgesindeki bombeleşme onun diğer balina türlerinden görünüş olarak ayrılmasına ve baş yapısı olarak yunuslara benzemesine neden olur.

Diğer balinalardan farklı olan bir diğer özelliği de boyun omurlarının kaynamamış olmasıdır. Bu özellik, baş hareketinde her yöne müthiş bir yetenek kazandırır. Özellikle avlanma esnasında dikkat çekici bir biçimde silindirik bir vücut yapısına sahiptir. Baş ve kuyruk kısmına doğru ise incelir. Normal yaşam süreleri 40 yıl kadardır.

Beyaz balinaların 34-40 arasında dişi vardır. Dişleri, balık ve kabuklular gibi sert yiyecekleri yakalamalarına yardımcı olur. Ancak dişlerini çiğneme amaçlı değil, avlarını yakalama ve tutma amacıyla kullanırlar. Temel besinleri balıktır ancak, ahtapot, mürekkep balığı, karides ve yengeç gibi canlılarla da beslenir. Memeli bir canlı olan beyaz balina genel olarak denizin 200-300 metre derinliklerinde avlanır. Denizin derinliklerine doğru 600 metreye kadar inebildikleri tespit edilmiştir.

Beyaz balinalar aynı cinsiyet ve yaş grubuna ait bireylerin oluşturduğu, 100 kadar bireyin bulunduğu sürüler şeklinde yaşamayı tercih ederler. Sürü içerisinde oldukça sosyal canlılardır ve yavruların korunması konusunda birlikte hareket ederler. İnsanlara karşı oldukça oyuncu davranırlar. Diğer balinalara ve insanlara tükürmeleriyle ün salmışlardır. Dünyada bazı sirklerde ve akvaryumlarda beyaz balina bulunur.

Küresel boyutta bugün 100 bin civarında beyaz balina yaşadığı tahmin edilmektedir. Beyaz balinanın en büyük doğal düşmanı kutup ayılarıdır. Kutup ayıları, yüzen buz parçalarının üzerinde beyaz balinanın nefes almak için su yüzüne çıkmasını bekler ve üzerine atlayarak onu öldürmeye çalışırlar. Bir diğer tehlikeli düşmanları ise katil balina olarak bilinen orkalardır. Beyaz balinalar, hem ABD donanması hem de eski Sovyetler Birliği tarafından Arktik Okyanusu'nda yürütülen mayın arama çalışmalarında kullanılmışlardır.