Latince’deki adı Strigiformes olan baykuş, kuşlar sınıfının karinalılar bölümünde yer alır. Bu hayvanlar gece yırtıcı kuşlar sınıfındaki kuşlardır. Oldukça gelişmiş bir vücut yapısına ve görme yeteneğine sahiptir. Dünyada 220 baykuş türü vardır.
Baykuşların fiziksel özellikleri
Büyük ve tüylü başları vardır. Baykuşlar boyunlarını her iki yöne doğru 135 derece döndürerek, toplam 270 derecelik bir görüş sağlarlar. Boyunlarını döndürürken vücutlarından beyinlerine giden kan akışı kesilir. Baykuşların beyin ve gözlerinin ihtiyacı olan kanın toplandığı bir havuz sistemi var olup dönüş sırasında buradaki kan ile beyin ve gözleri beslenir.
Kuyrukları kısa bununla birlikte kanatları büyük ve geniştir. Tüyleri sayesinde uçarken kanatları pır pır sesi çıkarmaz. Baykuşun kanat açıklığı 140-200 cm’dir. Uçuş hızları saatte 80 km’ye ulaşabilir. Gagası kıvrıktır. Pençeleri ise oldukça keskin ve kavisli tırnakları vardır. Bu sayede avını hızla alıp tutmada kolaylık yaşar. Baykuşların boyları 18-70 santimetre arasında değişir. En bilinen baykuş türleri alaca baykuş, balık baykuşu, kulaklı orman baykuşu, ak baykuş, cüce baykuş, puhu, kukumav, peçeli baykuştur.
Baykuşların işitme sistemi pek çok canlıya göre oldukça duyarlıdır. Kulakları gözlerinin arkasında ve kafanın yanlarındadır. Bu özellik, farklı zamanlarda, farklı yerlerdeki sesleri daha iyi duymalarını ve sesin geldiği yeri tam olarak belirlemelerini sağlar. Baykuşlar belli frekanslardaki seslere daha duyarlı olduklarından gecenin sessizliğinde yaprakların veya çalıların altındaki avlarının çıkardıkları en ufak sesleri bile duyarlar. Baykuşarın gözleri çok gelişmiştir. Bir baykuşun gözleri, türüne göre vücut ağırlığının % 1 veya % 5’ini oluşturur. Gözleri kemikli ve uzatılmış bir tüp şeklinde olan göz yuvalarına oturmuş biçimdedir. Bunlar kafatasındaki Sclerotic halkalar denilen kemiksi yapılar tarafından sabit durumdadırlar. Bu nedenle gözlerini oynatamaz ve doğrudan önlerine bakabilirler. Sağa ve sola bakması gerektiğinde başını yanlara doğru çevirmesi gerekir.
Baykuşlar mavi rengi görebilen tek kuş türüdür. Gözlerinde renk konileri bulunan baykuşlar siyah beyaz rengi algılar ve bu sayede karanlıkta çok iyi görebilir. Baykuşların ortalama ömrü 60-70 yıl olup türleri arasında farklılık gösterebilir.
Baykuşların üremeleri
Baykuşlarda üreme, genellikle sonbahar döneminde gerçekleşir. Kuluçka dönemleri 45 gündür ve bu süre sonunda yumurtalar çatlar. Dişi baykuşlar 2-10 arası yumurta bırakırlar. Baykuşlarda kuluçka süresi 40 gün civarındadır. Baykuş yavrusu yumurtadan çıktığında gözleri ve kulakları kapalıdır, zamanla açılır. Yavrular, anne-baba tarafından beslenir. Baykuş türlerine göre yavru baykuşların yuvada kalma süresi değişir.
