Triger kayışı nedir?
Triger kayışı veya triger setinin en acemi şoförlerin bile hafızalarında yer etmiş olmasının sebebi kayışın kopmasının hemen ardından araçta ağır arızaların çıkma ihtimalinin olmasıdır. Triger kayışı kopmuş bir araç ile yolda kalmak demek çekici masrafı ve araçta oluşabilecek pahalı arızaların çıkması demektir. Teknoloji harikası arabaların bile basit bir kayışa bel bağlamış olması bu parçanın önemini anlatmaya yetecektir.
Eksantrik mili kayışı veya zamanlama kayışı gibi isimlerle de bilinen triger kayışı, motorun çalışma güvenliği ve motor performansı açısından son derece önemli bir parçadır. Düzenli çalışmasını engelleyecek derecede zarar görmüş olması veya kopması durumunda motorda onarılması güç ve oldukça pahalı arızalar oluşabileceği için triger kayışının ömrü ve değişim süresi çok dikkat edilmesi gereken bir konudur. Belirli zaman ya da kilometre periyotlarında triger kayışının değiştirilmesi işlemi mutlaka yapılmalıdır.
Triger kayışı ne işe yarar?
Krank mili tarafından sağlanan hareketi subapların ve egzozun açılıp kapanmasından sorumlu olan eksantrik miline (kam miline) iletir. Triger kayışı, motor soğutma sıvısının dolaşımından da sorumludur. Birçok otomobil modelinde devridaim pompasını çalıştırarak soğutma sıvısının motor soğutma sistemi içerisinde dolaşmasını sağlar. Yani hem eksantrik miline hem de devridaim pompasına, dönmeleri için ihtiyaç duydukları hareket, triger kayışı tarafından sağlanır. Tüm bu hareket aktarımı sırasında belirli bir düzenin ve ayarın sağlanması gerekir.
Krank mili ve eksantrik mili dişlileri belli hizaya ayarlandıktan sonra triger kayışı, bu millerin üzerindeki çentiklere uygun şekilde takılır. Hangi aralıklara göre takılacağı, yani kayış ile millerin çentiklerinin nasıl hizalanacağı otomobil üreticisi tarafından belirlenmiştir. Bu hizalanma tam olarak doğru bir şekilde yapılmazsa subapların açılıp kapanması düzgün olmaz ve araçta kısa vadede ağır motor sorunları ortaya çıkar.
Triger setinin parçaları nelerdir?
- Triger Kayışı: Krank mili ile eksantrik mili arasında hareket uyumluluğunu sağlayan dayanıklı plastik malzemeden üretilmiş parçadır.
- Gergi Bilyesi : Krank mili ile eksantrik milinin hizalanması için triger kayışını germeyi sağlayan parçadır.
- Devridaim Pompası : Motor soğutma sistemi içerisinde sıvının dolaşmasını sağlayan pompadır.
Bu üç parça hemen hemen bütün otomobil modelleri için kullanılır ve set halinde değiştirilmesi gerekir. Bir parçanın bozulması diğer parçaların da kullanışsız hale gelmesine neden olur. Mal ve can güvenliği açısından her üç parçanın da aynı anda değiştirilmesi gerekir.
Triger seti ne zaman değiştirilmelidir?
Triger kayışının değiştirilme süresini belirleyen iki faktör vardır. Bunlar zaman veya kilometre ölçüleridir. Triger kayışının ömrü genelde 3 yıl veya 100 bin kilometre olarak belirlenir. İmkanlar ölçüsünde bu zaman ya da km sınırını beklemeden triger setinin değiştirilmesi uzmanlar tarafından tavsiye edilmektedir.
Triger kayışı koptuğunda neler olur?
- Supap zamanlaması bozulur.
- Zamanlaması bozulan supaplar kapalı olması gerekirken açık kalır.
- Açık supaplara pistonlar çarpar.
- Pistonların çarpması sonucu supaplar eğilir ve pistonlar hasar görür,
- Supap ve pistonların bağlantılı olduğu tüm parçalarda zorlanmalar meydana gelir.
- Büyük bir gürültünün ardından motor durur.