2021 Avrupa kültür başkenti Temeşvar (Timișoara)

Kültür turizmine ilgisi olanların bu günlerde en çok merak ettiği kentlerden biri 2021 yılının kültür başkenti olarak ilan edilmiş olan Temeşvar kentidir. Temeşvar hangi ülkenin şehridir? Temeşvar'ın Osmanlı ile ilişkisi nedir? Temeşvar Kalesi'nin önemi nedir? şeklinde sorular internet ortamında çokça aranan sorulardır. Temeşvar hakkında merak edilen tüm soruların cevaplarını detaylı bir şekilde araştırdık. Güzel bir hafta sonu gezisi yapılabilecek Temeşvar hakkında merak edilenler...

Temeşvar'ın konumu özellikleri

Temeşvar, Romanya'nın batı kesiminde Sırbistan sınırına yakın bölgede yer alan ve Sırbistan'ın başkenti Belgrad'a 130 km uzaklığı olan bir şehirdir. Temeşvar, Romanya'nın Bükreş ve Constanta kentlerinden sonraki üçüncü büyük kentidir. Akışı kanallarla kontrol altında tutulan Bega Nehri Temeşvar şehrinin içinden geçmektedir. Temeşvar'ın nüfusu en son yapılan sayım sonuçlarına göre 400 bin kişi civarındadır.

Temeşvar'ın tarihsel önemi

Temeşvar'ın bugünkü yerinin çok yakınlarında yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında Neolitik Çağ ve Roma dönemi buluntuları bu şehrin tarihsel olarak ne kadar eski bir yerleşim yeri olduğunu ortaya çıkarmıştır. 1212 yıl kayıtlarında şehrin adının Temesiensis olduğu ve Roma'ya bağlı askerlerin konakladığı bir "castrum" olduğu yazılıdır. O yıllarda bataklıklarla kaplı olan bu bölgede bir kale inşa edilmiştir. Kalenin 13. yüzyılda Tatarlar tarafından tamamen yıkılmasının ardından Macarlar tarafından tekrar inşa edilmiştir.

1552 yılında Kanuni Sultan Süleyman hükümdarlığı zamanında Osmanlı tarafından ele geçirilen bölgede Temeşvar Eyaleti kurulmuş ve bu eyaletin başkenti olarak Temeşvar kenti belirlenmiştir. 1716 yılına kadar Osmanlı hakimiyetinde kalan bölge daha sonra Avusturya Arşidüklüğünün eline geçmiştir. 1919 yılında Sırbistan'ın işgal ettiği kent 1920 yılında yapılan Trianon Antlaşması ile Romanya'ya bırakılmıştır. Romanya Cumhurbaşkanı Nicolae Ceaușescu (Nikolay Çavuşesku) 'nun 1989 yılında devrilmesi ve eşiyle birlikte kurşuna dizilerek öldürülmesiyle sonuçlanan olayların fitili Temeşvar'da ateşlenmişti.

Temeşvar'ın kültür ve eğitim hayatı

Temeşvar'ın tam bir kültür kenti olduğu, 2016 yılında "2021 Avrupa Kültür Başkenti" ilan edilmesiyle tescillenmiş oldu. Temeşvar 'da bulunan devlet tiyatrosu bünyesinde Rumen, Macar ve Alman asıllı oyunculardan oluşan  tiyatro toplulukları tiyatro gösterilerini sunarlar. Şehirde ayrıca büyük bir kütüphane, filarmoni orkestrası ve devlet opera ve balesi bulunmaktadır. Temeşvar'ın ilk üniversitesi 1945 yılında kurulmuştur. Bunun dışında 4 tane daha yüksek öğretim kurumu bulunmaktadır. Şehirde önemli sayılabilecek sayıda Macar azınlık yaşamaktadır. Görülmeye değer 2 katedral ve 14.yüzyılda yapılmış bir saray, bu şehrin önemli yapılarıdır. Temeşvar, sokaklarında elektrikli lambaların kullanıldığı Avrupa'da ilk şehir, dünyada New York'tan sonraki ikinci şehir olma özelliği taşır.

Temeşvar'da ekonomik hayat

2. Dünya Savaşı'nın yıkıcı etkilerini fazlaca yaşayan bu şehir, savaşın ardından hızla gelişmeye başlamış ve bugün Romanya'nın önemli sanayi ve ticaret merkezlerinden biri haline gelmiştir. Şehir, ticaret hayatı yönünden oldukça zengindir. Şehirde yer alan çok sayıda fabrikada  tarım makineleri ve araçları, kimyasal ve plastik maddeler, elektrik motorları ve elektrikli araçlar, kumaş,  gıda maddeleri ve ayakkabı üretilir.