Sufilik geleneğinin kurucusu olan Hoca Ahmed Yesevî'nin hayatı hakkında yazılı bilgi çok az olsa da tarihi kaynaklar ve yazılı menkıbeler şahsiyeti, yaşayışı ve öğretileri konusunda ciddi ipuçları vermektedir. Hoca Ahmed Yesevî, "Hazret-i Türkistan" ve "Pîr-i Türkistan" olarak anılır.
Hoca Ahmed Yesevî, 12. yüzyılda Kazakistan'ın Çimkent şehri yakınlarında bulunan Sayram kasabasında dünyaya geldi. Bu kasabada eğitimini tamamlayarak Yesi (bugünkü adıyla Türkistan) şehrine yerleşti.
Burada uzun yıllar boyunca halkı irşad vazifesini üstlendi. Zamanın büyük alimlerinden olan Arslan Baba'dan "ehl-i beyt" sevgisi ve tasavvuf anlayışını benimseyerek kendi öğretilerini oluşturdu.
Büyük İslam alimi Hoca Ahmed Yesevî, İslam dininin hükümlerini, tasavvuf esaslarını ve tarikat adabını öğrencilerine anlatırken kendisine öncelikli olarak dini sevdirmeyi ve ehl-i beyt sevgisini insanlara aşılamayı gaye edindi.
Türklerin İslamiyeti kabul etmesiyle birlikte Hoca Ahmed Yesevî, İslamiyeti Türkçe olarak irşad etmeye başladı ve İslamiyet, Türkler arasında hızla yayıldı. Hoca Ahmed Yesevî ahirete göç ettiğinde 100 bin civarında öğrencisi vardı.
Bu öğrencileri Horasan'ı ve Türkistan'ı aşarak Anadolu, Balkanlar, Çin ve Fas diyarlarına giderek İslamiyeti yaymaya çalıştılar.
Hoca Ahmed Yesevî, 60 yaşına geldiğinde Peygamber Efendimiz (S.A.V)'den daha fazla dünya üzerinde kalmak istemediğinden yerin 2 metre altına küçük bir oda kazdırdı ve ömrünün sonuna kadar oradan hiç çıkmadı. O odada ibadet ve nefsiyle mücadeleyle meşgul oldu. En tanınmış eseri olan Divan-ı Hikmet'i de bu zaman içerisinde yazdı. Tasavvuf edebiyatımızın en bilinen eserlerinden olan Divan-ı Hikmet, Hoca Ahmed Yesevî'nin hikmet adlı şiirlerinden oluşmaktadır.
Hoca Ahmed Yesevî Hazretleri miladi 1166 yılında ebediyete göç etti ve dergahının 100 metre ilerisinde defnedildi ve buraya mütevazi bir türbe yapıldı. Zaman içerisinde Müslümanların önemli ziyaret yerlerinden biri haline geldi. Moğol akınları sırasında oldukça tahrip edilen türbeyi 14.yüzyılda Timur ziyaret etti ve buraya görkemli bir türbe yaptırdı. Türbe içerisinde cami ve dergah yer alıyordu. Zaman içerisinde aşevi, kütüphane, derviş hücreleri gibi eklentilerin yapılmasıyla bir eğitim merkezi halini aldı
Yorumunuzu buradan gönderebilirsiniz