 |
Kramp nedir?
Herhangi bir kasınızı kendi hareketinizle kasmadığınız halde bazı sinirler istem dışı kasılmalara neden olabilir. Normal hareketler yaptığımızda meydana gelen kas kasılmaları beynimizin gönderdiği gevşeme sinyalleri sonrasında normale dönerken kramplarda sinyal net olarak gönderilemez ve kas gevşeyemez. Kramp sonucu kasta oluşan sertleşme gözle görülebilir ve elle dokunulduğunda hissedilir. Kramplar bir kaç saniye sürebildiği gibi 15 dakikadan daha uzun süren kramplara da rastlanmıştır. Kasın tamamen çözülmesine kadar geçen sürede aynı yere kramplar girmesi de mümkündür. Kramp girmesi olayına her yaş grubunda rastlanabilir ancak, ilerleyen yaşlarda kramp şikayetlerinde artışlar yaşanır. Vücudumuzun iskeletinde yer alan her kasa kramp girebilir. Krampların en yaygın olduğu kas grupları ayak ve bacak kaslarıdır.
Kaslarımıza neden kramp girer?
Kasların yoğun bir fiziksel aktivite sırasında fazla kullanılması, kasın gevşemesi için gerekli olan enerjiyi de tüketebilir. Bu durumda kas gevşeyemez ve kramp oluşur. Bu tür kramplar aktivite sırasında veya daha sonra ortaya çıkabilir. Aktivite sırasında hissedilen ağrı ve yorgunluk, kasların yorulduğuna işarettir. Böyle bir durum kramp girmesi ihtimalini artırır. Yemek yedikten sonra yüzülmesi kramplara yol açabilir. Kaslardan çekilerek mide ve yakınlarında toplanan kan, kol ve bacak kaslarını bir süre güçsüz bırakır. Bu nedenle yemek sonrası yüzme aktivitesi hiç tavsiye edilmeyen bir durumdur.
Alışılmışın dışında bir pozisyonda uzun süre oturmak, yatmak ya da bir hareketi tekrarlamak kaslarda yorgunluğa ve kramplara neden olabilir. Yoğun fiziksel aktiviteler sonucunda vücuttan atılan terle birlikte kaslara direnç sağlayan pek çok mineral de vücuttan atılır. Aşırı terleme sonucunda kaybedilen mineraller kramplara neden olabilir. İlerlemiş yaşta olan insanlarda yoğun fiziksel aktivitelerle oluşan yorgunluk sonrasında kramp riski ortaya çıkabilir. İleri yaşlardaki insanların yorucu fiziksel aktivitelerden kaçınmaları gerekir.
Vücudun susuz kalması da kramp nedenleri arasında önemli yer tutar. Yapılan yoğun çalışma ya da egzersizler sonucunda vücuttan atılan sıvının zaman kaybedilmeden vücuda kazandırılması gerekir. Bu tür kramplara sıcak havalarda daha çok rastlanır. Sıcak havalarda kramp girmesi, peşinden gelecek olan sıcak çarpmasının ön belirtisi olabilir. İdrar söktürücü ilaçlar vücuttan hızla sıvı uzaklaştırdıkları için özellikle ilerlemiş yaşta olan kişiler için kramp riski oluşturabilir. Kanda kalsiyum (Ca), magnezyum (Mg) ve Potasyum (K) seviyelerindeki düşmeler hem sinir uçlarının hem de sinirlerin etkilediği kasların uyarılmasını artırır.
Yaşlılarda ve hamilelerde görülen kramp oluşumlarına zemin hazırlayan sebepler arasında bu minerallerin kandaki seviyelerinin düşük olmasıdır. Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri arasında kramplara neden olabileceği bilgisi yer alır. Tansiyon ilaçları, idrar söktürücü ilaçlar, doğum kontrol hapları, kolesterol düşürücü ilaçlar ve diyaliz tedavisinde kullanılan ilaçlar yan etki olarak kramp oluşumuna sebep olabilir.
Gece krampları neden olur?
Bu kramplar genellikle dinlenme sırasında ve en çok olarak ta gece meydana gelir. Bu nedenle genel olarak gece krampları olarak adlandırılırlar. Çoğu kez bir tehlike oluşturmadıkları halde son derce ağrılı ve uykuyu böldükleri için rahatsız edici olurlar. Gece kramplarının gecede bir kaç kez ya da haftanın bir kaç gecesinde tekrarladıkları görülebilir. Bu krampların nedeni genel olarak yorgunluğa veya sinirlerle ilgili bir probleme bağlanır. Genetik faktörler de gece kramplarında rol oynayabilir. Gece krampları olarak tanımlanan şikayetlerin altında ciddiye alınması gereken bir takım sağlık problemleri da yatabilir.
Dolaşım bozuklukları, bacakların periyodik hareketlerindeki bozukluklar, sinirlerde hasar oluşması, huzursuz bacak sendromu ya da "distoni" adı verilen ve istem dışı kasılmalara sebep olan bir rahatsızlık krampa neden olabilir. Gece kramplarına neden olabilecek daha pek çok sağlık sorunu mevcuttur. Gece kramplarından şikayeti olan kişilerin uzman doktorlar tarafından kapsamlı bir muayenesinin yapılması gerekir.
Kramp şikayeti olanlar nasıl beslenmeli?
Dolaşım sistemi sağlığı ve laktik asidin vücuttan atılması için yeterince su tüketimi Kalsiyum eksikliğinin giderilmesi için az yağlı süt ürünleri. Potasyum ihtiyacımız için muz, narenciye, kurutulmuş meyve, domates, kavun, kabak, patates, süt ve süt ürünleri, avokado. Enerji için pirinç, kuru baklagiller, hamur işleri gibi karbonhidratlı besinler. Enerji dönüşümü için gerekli olan demir ihtiyacımızı karşılayacak olan tam tahıllı gevrekler ve kompleks B vitamini için tam tahıllı ekmekler. Kaslarda olan dolaşımı azaltan etkiye sahip kahve, çay ve koladaki kafein sınırlı miktarlarda tüketilmeli veya tüketilmemelidir. Sıvı toplamasına neden olabileceği için aşırı tuzlu yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Kan dolaşımına olan olumsuz etkilerinden dolayı alkol ve sigaradan kesin olarak uzak durulmalıdır.
