Ergenlikte Hormonlar Devrede
Ergenlik döneminde, ergen yoğun bir biçimde fiziksel ve hormonal değişimler yaşamakta, bu hızlı değişimlere ayak uydurmaya çalışırken bir taraftan da duygusal açıdan yeni, farklı hisleri oluşmaya başlamaktadır. Ergenlik yıllarında bilişsel, sözel ve mantıksal değişikliklerle birlikte sosyal ve duygusal açıdan da değişiklik olduğundan ergenin ailesi ve arkadaşlarıyla olan iletişimi de çeşitlenmektedir.
Arkadaş ve Arkadaşlık Kavramları
Ergenlikte arkadaş kavramı tamamen değişir
Ergenlik döneminde kişi bununla beraber arkadaşlık kavramında da bir değişim yaşamaktadır. Çocukluk ve ergenlik yılları arasında sosyal ilişkiler değişmektedir. Elbette ki aile ilişkileri bu dönemde önemini korumakla beraber ergenlik döneminde önem kazanan diğer konu ise akran ilişkileridir. Çünkü birey bu dönemde artık ailesi ile olduğu kadar arkadaşlarıyla da zaman geçirmekte ve arkadaşları bireyin yaşamının merkezinde yer almaktadır.
Arkadaş Gruplarında Kurallar
Akranın ergen için birçok anlamı bulunmaktadır. Öncelikle aynı yaş grubundan yakın arkadaş topluluğu anlamına gelirken aynı zamanda aynı yaş grubundan arkadaş olmaları gerekmeyen bir grup kimsedir. Farklı bir diğer anlamı ise aynı etkinliği gerçekleştiren birbirinden farklı insan grubudur. Akran grup yapılarının kesin, homojen kuralları bulunmaktadır. Yaş, cinsiyet, sosyal sınıf ya da serbest zaman etkinliği, ilgiler bu kurallardan bazılarıdır. Gruba uyum için kurallar önceden bilinmektedir.
Arkadaşlık, Duygusal Destek Merkezi Olabilir
Ergenlik döneminde akran ilişkileri yapısındaki bir başka değişim ise önceki yıllarda saf etkinlik temeline dayanan arkadaşlığın ergenlik dönemi ile beraber duygusal temellerinin de öne çıkmasıdır. Bu süreçte ergenler arkadaşlarını sadece boş vakitlerini geçirecekleri kişiler olarak değil aynı zamanda duygusal bağlamda paylaşımda bulanacakları bir destek olarak algılamaktadırlar. Bu bağlamda ergenin arkadaşlarıyla olan güven ilişkisinin en önemli yordayıcılarından bir tanesi de bağlanma stilleri olarak kabul edilir.
Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?
Araştırmalar ergenlik döneminde hem aile hem akran kavramlarının bireyin yaşamında ne tamamen etkin güç olduklarını ne de etkisiz kaldıklarını göstermektedir. Ergenlik döneminde birçok değişkenin ergen yaşantısı açısından önemli olduğunu göstermektedir.
Alan yazınındaki önemli bir soru ise akranların ve ebeveynlerin ergen gelişiminde birbirine benzer mi yoksa birbirinden farklı roller mi üstlendiğidir.
Bazı kuramcılar akran ilişkilerinin ebeveyn ilişkilerinden farklı olduğunu çünkü ebeveyn ilişkilerinin daha çok tek taraflı bir güç içerdiğini, bundan farklı olarak ise akran ilişkilerinin daha çok karşılıklılık ve paylaşım ilkelerine dayandığını savunmuşlardır.
Diğerleri ise ebeveyn-ergen ilişkilerinin hem yatay hem de dikey güç ilişkilerinin bir karışımı olduğunu, diğer bir deyişle hem arkadaşlık hem de otoriterlik ilişkilerine sahip olduğunu belirtmişlerdir Bu noktada ergenlerin akran ilişkilerinin doğasını incelemede bazı kuramcıların görüşlerinin incelenmesinde fayda vardır.
