Yem Çarpması (Rumen Asidozu) Belirtileri ve Tedavisi

Yem çarpması belirtileri ve tedavisi konusu besicilik yapan kişiler için önemli bir konudur. Genellikle geviş getiren hayvanlar arasında yaygın olarak görülen bir sağlık sorunudur. Rumen asidozu olarak da bilinen bu durum, geviş getiren hayvanların sindirim sistemini etkileyen bir rahatsızlıktır. Bu makalede, yem çarpmasının belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgi verilecektir.

Yem Çarpması Nedir?

Yem çarpması, fabrikalarda üretilen kesif yemlerin nişasta ve şeker açısından zengin doğal tahıllarla yani arpa, buğday, mısır gibi tahıllarla karıştırılarak birdenbire fazla miktarda verilmesiyle ortaya çıkan bir hayvan rahatsızlığıdır.

Yem Çarpması Hangi Hayvanlarda Görülür?

Sığırlar ve diğer geviş getiren hayvanların sindirim sistemleri bizlerinkinden çok farklıdır. Midelerinin yanında sindirime yardımcı olarak bir de işkembeleri bulunur. İşkembelerinde sayısız mikrop ve bakteri yaşar. Bu bakteri ve mikroplar besinleri parçalayarak asit oluşumuna sebep olur. Asit miktarı belli bir seviyeyi aşınca rumen asidozu veya halk arasında yem çarpması olarak bilinen bir sağlık sorunu ortaya çıkar.

Yem Çarpasının Belirtileri Nelerdir?

Yem çarpmasının en belirgin belirtisi ishal oluşumudur. Hayvan, aniden su gibi ve aniden oluşan bir ishal şeklinde dışkılar. Nadiren önce kabızlık sonra da sert ishal şeklinde gözükebilir. Diğer bir önemli belirti ise hayvanın sol açıklığında yani işkembenin bulunduğu tarafta şişkinlik görülmesidir. Rahatsızlığın ileri durumlarında hayvanın karnının iki tarafında da şişme görülebilir. Hafif belirtiler olarak ta yemden kesilme iştahın azalması ve halsizlik görülebilir.

Yem Çarpasına Karşı Hangi Önlemler Alınmalıdır?

Yoğun bir besleme uyguluyorsanız kullanılan kesif yemlerle beraber kullanılacak ham besinlerin işkembede çözünebilme sürelerine dikkat edilmelidir. Örneğin mısır, buğdaya göre daha zor çözündüğü için yem çarpması durumuna karşı daha iyidir. Daha güvenli olarak kullanılabilir. Kesif yeme karıştırılacak tahıllar fazla öğütülmemeli kaba bir şekilde kırılmalıdır. Bir diğer önlem olarak asitlik düzenleyici maddeleri yeme karıştırmaktır. sodyum bikarbonat, magnezyum oksit, potasyum karbonat bu tür maddelerdendir.

Yem çarpmasını önlemek için aşağıdaki adımlar alınabilir:

• Hayvanların yemlerine dikkatlice karar vermek ve ani yem değişikliklerinden kaçınmak.
• Yemlerdeki karbonhidrat içeriğini kontrol etmek ve yüksek karbonhidrat içerikli yemleri kontrollü bir şekilde vermek.
• Hayvanlara düzenli olarak erişim sağlayarak yem tüketimini izlemek.

Yem Çarpmasında Tedavi Uygulamaları

Yem çarpması durumunda hemen veteriner hekimden destek almak çok önemlidir. Veteriner hekim, hayvanın durumunu değerlendirecek ve uygun tedavi yöntemlerini uygulayacaktır. Tedavi genellikle aşağıdaki adımları içerebilir:

• İlaç Tedavisi: Veteriner hekim, hayvana uygun ilaçları reçete ederek mide asidozunu dengelemeye çalışacaktır.
• Flüid Tedavisi: Hayvana serum yoluyla sıvı takviyesi yapmak, elektrolit dengesini düzeltmek ve hidrasyonu sağlamak için önemlidir.
• Diyet Kontrolü: Hayvanın sindirim sistemini rahatlatmak için özel bir diyet planı oluşturulabilir.
• Acil Durum Müdahalesi: Şiddetli vakalarda, mide torsiyonu gibi durumlar için acil cerrahi müdahale gerekebilir.

Sonuç

Yem çarpması, geviş getiren hayvanların sindirim sistemini olumsuz etkileyen ciddi bir sağlık sorunudur. Belirtiler fark edildiğinde, derhal bir veteriner hekimden destek alınmalıdır. Tedavi ve önleme yöntemleri, hayvanların sağlıklı ve mutlu bir şekilde yaşamasına yardımcı olacaktır.