🔴 Aziz Sancar Kimdir?
2015 Nobel Kimya Ödülü sahibi Aziz Sancar 288 makale ve 33
kitap yayınladı. Aziz Sancar, 1946 yılında Mardin'in Savur ilçesinde, tarımla
uğraşan orta gelirli bir ailenin yedinci çocuğu olarak dünyaya geldi. İlk ve
orta öğrenimini Ankara'da ve Savur'da tamamladı.
Liseyi Mardin'de okudu.
🔴 Yüksek Öğrenimi ve Çalışma Hayatı
Lise eğitiminin ardından kazandığı İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden
onur derecesiyle ve birincilikle mezun oldu. TÜBİTAK bursuyla gittiği Amerika Birleşik Devletleri'nde
birkaç yıl biyokimya okudu, ancak bazı sosyal uyum sorunları nedeniyle bir süre sonra
memleketine dönerek hekimlik yaptı.
🔴 Aziz Sancar'ın Akademik Kariyeri
Savur'da iki yıl doktor olarak çalıştıktan sonra, Teksas
Üniversitesi'nden Moleküler Biyoloji
alanında, DNA onarımı üzerinde doktora
yaptı. Yale Üniversitesi'nde yine DNA
onarımı dalında doçentlik tezini tamamladı.
1982'de UNC, Chapel Hill'deki biyokimya ve biyofizik
bölümlerinde çalıştı. Burada DNA onarımı, hücre dizilimi, kanser tedavisi ve
biyolojik saat üzerinde çalıştı. 288 makale ve 33 kitap yayınladı.
🔴 Aziz Sancar'ın Bilimsel Başarıları
Sancar, DNA onarımı, hücre sıralaması, kanser tedavisi ve
biyolojik saat üzerine araştırmalarına devam ederek 415 bilimsel makale ve 33
kitap yayımladı. Sancar, kanser tedavisinde sirkadiyen saati kullandığı için
ödül aldı. 2001'de American Chemical Society tarafından Kuzey Carolina Özel
Kimyager Ödülü'ne layık görüldü ve 2005'te bilim dünyasının en prestijli
üyelerinden biri olan ABD Ulusal Bilimler Akademisi'ne seçildi.
O bir Amerikan
Türküydü. Ödülü aldıktan sonra eşiyle birlikte Amerika Birleşik Devletleri'nde
okuyan Türk öğrencilere yardımcı olmak ve Türk-Amerikan ilişkilerini
geliştirmek için Aziz& Gwen Sancar Vakfı'nı kurdu ve Amerika Birleşik
Devletleri'nde Kuzey Eyaletinde Carolina Türk Öğrenci evi misafihanesi açtı. 2006 yılında Türkiye Bilimler Akademisi'ne
asil üye seçildi.
Aziz Sancar tarafından icat edilen ve "maxicell"
tekniği ile adlandırılan "excinuclease/excision nuclease” terimleri
Oxford Biyokimya ve Moleküler Biyoloji Sözlüğü'ne dahil edilmiştir.
🔴 Aziz Sancar, Nobel Kimya Ödülü Sahibidir
Sancar, DNA onarımı konusundaki çalışmaları nedeniyle
Amerikalı Paul Modrich ve İsveçli Tomas Lindahl ile birlikte 2015 Nobel Kimya
Ödülü'ne layık görüldü. Bu üç araştırmacı, 30 yılı aşkın süredir birbirinden
bağımsız olarak ve büyük ölçüde bakteri hücrelerinde çalışıyorlar. Sancar,
nükleotid bölünme onarımı alanında icatlar yaparken, Tomas Lindahl ve Paul
Modrich, diğer DNA onarım mekanizmaları olan bazı bölünme onarımı ve yanlış
eşleşme onarımını keşfetmişlerdir. Daha sonra aydınlanan temel mekanizmalar, insanlar
da dahil olmak üzere karmaşık organizmalarda gösterilmiştir.
Örneğin, nükleotid kesim onarımı kusurları ile cilt
kanserleri arasında doğrudan nedensel bir ilişki bulundu. Sancar'a, Alfred
Nobel'in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık'ta düzenlenen bir törenle İsveç Kraliyet
Bilimler Akademisi tarafından Nobel Kimya Ödülü verildi. Ödül, İsveç Kralı XVI.
Carl Gustaf tarafından Carl Gustaf tarafından sunuldu.
Sancar “Beni ödüle
götüren Atatürk’ün ve Türkiye Cumhuriyetinin yaptığı eğitim devrimidir. Dolayısıyla
bu ödülün sahibi Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden Anıtkabir
Müzesi'dir” diyerek Nobel Ödülü ile madalya ve sertifikasını Anıtkabir'e teslim
etmiştir. Ödül, Anıtkabir'de kendisine ayrılan özel alanda Atatürk Müzesi ve
Kurtuluş Savaşı Bölümü'nde sergileniyor.
🔴 Aziz Sancar'ın Aldığı Ödülleri ve Başarıları
- ABD Ulusal Bilim Vakfı (National Science Foundation) Genç
Araştırmacı Ödülü (1984)
- Amerikan Fotobiyoloji Derneği (American Society for
Photobiology) Ödülü (1990)
- ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü (National Institutes of Health)
Ödülü (1995)
- TÜBİTAK Bilim Ödülü (1997)
- ABD Fen ve Sosyal Bilimler Akademisi (American Academy of
Arts and Sciences) Ödülü (2004)
- ABD Ulusal Bilimler Akademisi üyesi (2005)
- TÜBA (Türkiye Bilimler Akademisi) üyesi (2006)
- Vehbi Koç Ödülü (2007)
- Nobel Kimya Ödülü (2015)
Kaynak : https://www.haberler.com/aziz-sancar/biyografisi/
