Kedi Eğitiminde Nelere Dikkat Edilmelidir?

Kediyi eğitmek sabır ister

Kediyi diğer evcil hayvanlardan ayıran ve bizi kendilerine hayran bırakan en önemli özelliği bağımsızlığıdır. Kedilerin eğitilemez görünmesinin nedeni, eğitildiği konularda son kararı onların vermesidir. Tabi ki eğitim derken köpekte olduğu gibi otur, kalk, getir gibi komutları kedimizin yerine getirmesini beklemek saflık olacaktır. Kedi eğitiminde temel amacımız, ona bir şeyler yaptırmak değil kötü alışkanlıkların önüne geçmek olacaktır. Bunu sağlamak içinse, epey bir sabra, zamana ve şansa ihtiyacımız vardır.

Sadece siz istiyorsunuz diye kedinizi eğitemezsiniz. En az sizin kadar kedinizin de buna hazır olması gerekir unutulmamalıdır ki bunun garantisi yok. Kedilerin eğitilemediği, eğitilmeyi reddettiği söylenir, bu kısmen doğrudur. Kedilere, itaat, saldırı veya arama kurtarma eğitimi veremezsiniz.

Kedi eğitimi, ancak yapmasını istemediğimiz bazı hareketlerinin engellenmesi şeklinde olabilir ve bu eğitim de her zaman başarılı sonuçlar vermeyebilir. Kediler, sadece kendi ihtiyaç ve isteklerine göre hareket ederler. Bu başına buyrukluk kedilerin hiçbir şekilde eğitilemeyeceği gibi yanlış bir kanıya neden olmasın!

Kedi eğitimi sınırlı davranışlar için yapılır?

Kedilerle uğraşırken son derece sabırlı, sevecen ve realist olmak gerekir. Kediniz istenmedik davranışlarda bulunduğunda ona kızarak, istediklerinizi yaptırmaya çalışarak hiçbir şey elde edemezsiniz. Kedinizin size uyum sağlamak için davranışlarını değiştirmesini beklemek hatadır. Ceza, eğitime hiçbir yardımda bulunmayacağı gibi, kedinizin sizden soğumasına da neden olur. Onu cezalandırmak yerine kaşlarınızı çatıp sertçe hayır derseniz o gerekli mesajı alacaktır. Kediler  yüksek ve ani seslerden hoşlanmazlar.

Kediniz istemediğiniz bir şey yaptığında yumuşak bir ses tonuyla onu uyarın. Bunu yaparken kedinizi neyin motive ettiğini bulmak ve bu motivasyonla kedinizi ödüllendirmek size başarıyı getirecektir. Bu çoğunlukla mama veya  oyun oynama veya sevgiyle kafalarının okşanması şeklinde bir ödüllendirme olabilir.

Kedilerde en önemli eğitim tuvalet eğitimidir

Bazı kediler tuvalet eğitimini almamış olabilirler. Bunun temel nedeni annelerinden çok küçükken ayrılmış olmalarıdır. Böyle bir durumla karşılaştığınızda ilk yapacağınız şey, ona kedi kumunu koyduğunuz tuvalet kabının yerini göstermek olmalıdır. Bu alanı bir kez belirleyin ve yerini zorunlu olmadıkça değiştirmeyin. Burası çok göz önünde olmamalıdır. Kediler de bizim gibi tuvalet ihtiyaçlarını giderirken yalnız olmak isterler. Kediniz kumla ilk karşılaştığında elinizle kumu eşeleme hareketi yaparak ona burayı tuvalet için kullanması gerektiğinin işaretini verin. Genellikle bir kez denemeyle bu eğitim tamamlanmış olacaktır. Sonrasında kumunun günlük temizliği ve kum kabını haftalık dezenfekte yapmak dışında özel bir işleme gerek kalmayacaktır. Kediler, bu özel yerin her zaman temiz olmasını beklerler. Birden fazla kedimiz varsa her biri için ayrı kap kullanmakta gerekir. Bu konuda kediler çoğu şeyde olduğu gibi paylaşımcı değildir.

Kedinizi eğitmek için sorunun köküne inmelisiniz. Örneğin, kediniz tuvaletini kendi kum kabı dışında başka yerlere yapıyorsa, önce bir veteriner hekime gösterip bir sağlık sorunu var mı, onu öğrenmek gerekir. Eğer kendi tuvaleti yerine yataklara, kanepelere veya saksılara yapmayı tercih ediyorsa size açıkça bir şey anlatmaya çalışıyor demektir. Nedenini anlamadan bu davranışı yüzünden kedinizi cezalandırırsanız, hem size kızdığı için etrafa yapmaya devam eder hem de çözüm yolunda en ufak bir ilerleme dahi kaydedemezsiniz. Çözüm odaklı hareket etmek gerekir. Kum kabı pis olabilir, içinde yeterli kum olmayabilir, tuvalet kabının yerinden rahatsız olmuş olabilir , aileye yeni katılan biri varsa (bebek, başka hayvan) onu protesto ediyor olabilir vs... Önce kedinize neyin rahatsızlık verdiğini bulun, ondan sonra çözüm arayın. Kullandığınız kumun markasını değiştirmemeniz de etkili olacaktır.

Yasak bölgeleriniz olsun

Kedinizin mutfak tezgahlarında dolaşmasını istemiyorsanız mutfağınızın kapısı daima kapalı tutmalısınız. Tezgahlarda kedinizin iştahını kabartacak yemekleri ortada bırakmayın. Eğer kedinizin açık kapı aralarından dışarıya kaçma huyu varsa, eve döndüğünde ona bu sorumsuz hareketi yüzünden kızmamalısınız. Tam tersine, eve döndüğünde onu reddedemeyeceği bir şeyle ödüllendirin. Mesela mamayla. Eve gelmesi için kuvvetli bir nedeni olduğunun farkına varsın. Ayrıca yemekten hemen sonra kedinizi dışarı çıkarmayın.

Kedinizi ciddiye alın

Kedinizin sınırlarını ölçmeyin. Kedileri sinirlendiklerini belli etmek için bazı uyarı işaretleri verirler. Kedinizi iyice gözlemleyerek vücut dilini okumaya çalışın. Kediler sinirlenmeye başladığında kulaklarını arkaya yatırır, gözlerinizin içine dik bakar ve kuyruğunu hızla sağa sola sallamaya başlar. Eğer kediniz oyun oynarken devamlı ellerinizi ısırıyorsa, her ısırdığında onunla oyun oynamayı bırakarak onu eğitebilirsiniz. Oyun amaçlı da olsa asla kediniz sizi ısırdığında ona kızıp vurmayın, o vakit oyunun devam ettiğini düşünecek ve o da sert şekilde sizi ısırmaya başlayacaktır. Ya da oyun sırasında canını yaktığınız için size kızıp sizi ısıracaktır. Oysa ısırdığı zaman onunla ilgilenmiyor görünürseniz ısırması da zamanla kesilecektir.

Kediniz kucağınızdayken tırnakları uzunsa tırnaklarını çıkarıp canınızı acıtabilir. Parmağınızla patisinin üzerine pıt pıt diye vurup yapma demeyi deneyin. İlk seferinde kediniz size şaşkın bir ifadeyle baksa da bu sizi yıldırmasın. Kucağınızdayken tırnaklarını çıkarmasını istemediğinizi anlatmak için çok defa bunu yapmanız gerekebilir. Kediniz tırnaklarını patisinin içine soktuğunda kafasını sevgiyle okşayın, sevginizi ifade edin, ona güzel sözler söyleyin. Bu ödül sayesinde patileri içeri çekmekle iyi bir şey yaptığını anlamasını sağlarsınız.

Kedinizi eğitirken bolca alternatif uygulamalarınız olmalı

Kedinizi eğitirken yapmasını istemediğiniz davranışlara karşılık daima ona sunacağınız bir alternatifiniz olmalı. Eğer kanepenin kenarlarında tırnaklarını törpülemesini istemiyorsanız, “hayır, yapma” demeniz yeterli olmayacaktır. Ona tırnaklarını bileyebileceği başka bir alternatif sunmalısınız. Bunun için de en uygunu tırmalama kütükleridir. Bu tırmalama kütüğü olduğu halde kanepe konusunda ısrarcı davranırsa yine de ona kızmamalısınız.

Eğitimde pozitif davranış, kediniz için en iyi motivasyon sağlayan yöntemdir. Tüm dikkatini sizde odaklayabilmesi için eğitim sürelerini 10-15 dakika kadar tutun. Daha uzun bir sure kedinizin sıkabilir. Kediniz gününde değilse ona bir şeyler öğretmek için zorlamayın. Kedinizin huylarını tamamen değiştiremezsiniz, ama sınırlarınızı karşılıklı belirlerseniz kedinizle yaşamanız daha kolay ve sizin için stres alıcı olur.