Ihlara Vadisi nerededir?
Dünyanın en büyük kanyonları arasında sayılan Ihlara Vadisi, Aksaray İli, Güzelyurt İlçesi, Ihlara Kasabası’nda ve Hasan Dağı’nın Kuzeydoğusunda olup Aksaray’a 40 km, Güzelyurt ise 7 km mesafededir. Dünyanın en büyük kanyonlarından biri olan Ihlara Vadisi, Hıristiyanlığın kuruluş yıllarından beri önemli bir dini merkez oldu. 14 kilometrelik vadide çok sayıda kilise ve tarihi yaşam alanı bulunmaktadır.
Dönerek akan suyun halkı
Ilık rüzgarın adeta teninize dokunarak sizi okşadığı, Melendiz suyunun ise derin ve sessiz dik yamaçlı bir vadinin ortasından 4 mevsim akarak, “Dönerek Akan Suyun Halkı”na “Peristremma” adını verdiği Ihlara Vadisi, İlk Hristiyanların vadi yamaçlarında oluşan tüfleri oyarak, kilise ve manastır yaptıkları mekanlar, doğa ve kültürün bir arada yaşandığı eşsiz doğasıyla adeta saklı bir cennet.
Kaya oyma mekanları, kiliseler ve bitki örtüsüyle her mevsim ziyaretçileri kendisine hayran bırakan 14 kilometre uzunluğundaki Ihlara Vadisi'ne 394 basamaklı merdivenle inilip çıkılıyor.
Eski adı “Peristremma” olan 14 km. uzunluğundaki Ihlara Vadisi’ni, Melendiz Çayı, baştan başa kat etmektedir.
Irmak, Ihlara Kasabası’ndan başlayarak, yer yer kanyonu 100–120m derinlikte yarmış, Kuzeybatı’da Selime Kasabası, Yaprakhisar ve Belisırma Köyleri’nin ve Ziga Kaplıcası’nın bulunduğu geniş vadiye ve oradan Tuz Gölüne yönelerek akar. 4. yy’dan itibaren önemli bir manastır merkezi haline gelen Ihlara Vadisi’nde, yapıldığı döneminin resim sanatı özelliklerini barındıran pek çok kilise vardır.
Ihlara Vadisi'nin tarihi ve inanç özellikleri
Vadide yer alan kiliseler, bilim dünyası için ayrı bir önem taşımaktadır. Kapalı Yunan Haçı ve serbest haç planlı, tek ve çift nefli kaya oyma kiliseler, Vadinin dik yamaçlarında sağlı sollu yer alarak, ortadan akan Melendiz nehrinin sularıyla bütünleşerek doğa ve kültürün eşsiz manzarasını sunar. Vadi, doğal yapısı itibarıyla, IV. yüzyıldan itibaren keşişler ve rahipler tarafından bir inziva yeri olarak kullanılmıştır.
Hıristiyan dini, farklı dilleri konuşan insanlar arasında yayılmaya başlamasıyla okuma - yazma oranının düşük olması, Latinceyi az kişinin bilmesi, dinin yayılmasını zorlaştırmıştır. Bu nedenle dini yaymak için kiliselerde, Hz. İsa’nın hayatı, İncil’deki konular, din büyükleri ve ilgili olaylar resimlerle anlatılmaya başlanmıştır. Bölgede 4. yüzyıldan itibaren Mısır ve Suriye’den daha farklı manastır kuralları belirleyen Kayserili Basilius ve baba-oğul-kutsal ruh üçlemesine (teslis) yeni bir izah getirerek mezhep kuran aziz Nazianzoslu Gregorius gibi öncü Hıristiyan din adamlar yetişti.
Vadide yer alan mozaikli kiliselerde (Sümbüllü, Yılanlı, Kokar, Ağaçaltı, Pürenliseki, Eğritaş, Kırkdamaltı, Bahattin Samanlığı gibi) Hz.İsa’nın Doğumu, Hz.Meryem’e Müjde, Ziyaret, Mısır’a Kaçış, Son Akşam Yemeği gibi sahneleri görebilirsiniz. Yine Ihlara Vadisi’nde bulunan Selime Kasabası ve Yaprakhisar Köyü’nde de Selime Kalesi, Derviş Akın Kilisesi, Doğan Yuvası Kilisesi gibi önemli kiliseler bulunmaktadır. Ihlara Vadisi, Aksaray’ın yerli ve yabancı turist çeken en önemli doğal ve tarihi yerleşimidir.
