Dizel motor nedir, dizel motorların çalışma sistemi nasıldır?

Gerek güç gerekse performans açısından benzinli motorlara göre daha çok tercih edilen dizel motorlar nasıl çalışırlar? Benzinli motorlara göre avantajları ve dezavantajları nelerdir ? Dizel motorlar için merak ettiğiniz pek çok sorunun cevabını sizler için araştırdık.

Dizel (Diesel) motorlar yakıt olarak motorin kullanan, benzinli motorlara nazaran daha fazla güç ve performans üretmesine karşın yakıt tasarrufu sağlayan motor türüdür. Dizel motor,  Alman mühendis Rudolf Diesel tarafından 1893 yılında patenti alınarak üretilmeye başlandı. Üretilen ilk motorda yakıt olarak yer fıstığı yağı kullanıldı. Motorun uluslararası ilk tanıtımı ise 1900 yılında bir fuarda yapıldı. O günden beri güç ve performans istenen araçlarda dizel motorlar tercih edilir hale geldi.

Dizel motorların çalışma sistemi

Dizel motorlar içten yanmalı ve dört zamanlı motorlardır. Çalışma sistemini kısaca şu şekilde sıralayabiliriz:

1. Piston aşağı indiğinde hava silindir içerisine emilir
2. Emilen hava yüksek oranda sıkıştırılır ve havanın sıcaklığı 400- 500 santigrat dereceye ulaşır.
3. Basınçlı ve sıcak havanın içine yakıt püskürtülür. Bu yakıt kendiliğinden alev alır.
4. Yanma sonucu oluşan gaz egzoz aracılığıyla dışarı atılır.

Yeni nesil dizel araçlarda bu basit sisteme ek olarak turbo şarj sistemi de dahil edilir. Bu sistem egzoz gazının hızlıca dışarı atılması ve dışardan temiz havanın hızlı bir şekilde silindirlere gönderilmesini sağlar. Böylece motor performansı normal duruma göre % 40 artırılmış olur. Yanma sistemindeki bir diğer önemli unsur da yakıt enjektörleridir. Sağlam enjektörler yakıt enjeksiyonunu yaparken performans artışının yanında salınan gaz emisyonlarının da istenen aralıkta tutulmasını sağlar. Enjektör bakımı  ve kontrolü dizel araçlar için en önemli konulardan biridir.

Dizel motor çeşitleri

Gelişen teknoloji dizel motorlarda da çeşitlilik oluşmasını sağlamıştır. Aralarında çok bariz farklar olmasa da kullanılan teknolojilere göre üç çeşit dizel motor versiyonu bulunmaktadır.

Turbo Direct Injection (TDI) : Turbo beslemeli ve direkt enjeksiyon sistemine sahip motorlardır. Verimlilikleri % 45 oranındadır. Çevreci bir motor olarak bilinir.

Common Direct Turbo Injection (CDTI) : Motora ihtiyacı kadar yakıt - hava karışımını göndermeyi ayarlayabilen motorlardır. Yakıt tasarrufu ve sessizlik açısından TDI ya göre daha iyi olan motorlardır.

High Pressure Direct Injection (HDI): Yanma odasına çok yüksek basınçlı hava karışımı gönderebilen motorlardır. Yanma odasındaki basınç 1800 bar değerine kadar çıkabilir. Hem emisyon hem de performans açısından en iyi dizel motordur.