C Vitaminin Özellikleri
- İnsan vücudunun, kan damarları, kıkırdakları, kasları ve kemiklerinde bulunan kolojen proteini oluşturmak için dışarıdan almaya ihtiyaç duyduğu bir vitamindir.
- Doku yenilenmesiyle beraber vücuttaki yaralanmalar sonrasında iyileşme süreci için büyük önem taşır.
- Serbest radikaller diye bilinen zararlı moleküllerin, toksik kimyasallar ve sigara dumanından kaynaklanan hasara karşı vücudu koruyabilen birkaç antioksidandan biridir.
- Güçlü bağışıklık sistemi için vazgeçilmezdir. Eksikliğinde zayıf bağışıklık sistemine bağlı olarak gelişebilen soğuk algınlığı, grip, kalp rahatsızlıkları gibi hastalıklara yakalanma riski artar.
- Fazla alındığında normal şartlarda vücuttan doğrudan atılır ve depolanmadığından vücutta aşırı doz C vitamini birikmesi konusunda endişelenmeye gerek yoktur. Ancak vücuda bir anda yüksek dozlarda C vitamini yüklenmesinden oluşacak mide yanması, mide bulantısı, baş ağrısı, mide krampları ve diyare gibi olumsuz etkilerden kaçınmak gerekir.
C Vitamininin Yararları
İnsan vücudu kendiliğinden C vitamini üretmediğinden beslenme yoluyla doğal kaynaklardan vücuda almak gereklidir. Vücudun besinlerden aldığı demirin sindirim sistemi tarafından emilerek daha sonra kullanmak üzere depolanmasına yardımcı olur.
Uzmanların dediğine göre, C vitamini en güvenli ve vücut için en yararlı vitaminlerden biri olmakla beraber C vitamininin faydaları arasında bağışıklık sistemini güçlendirmek, kardiyovasküler hastalıklara, doğum öncesi sağlık sorunlarına, göz hastalıklarına ve hatta cilt kırışıklıklarına karşı koruma sağlaması sayılmaktadır.
Stres nedeniyle bağışıklık sistemi zayıflamış olan bireyler için yararlı olduğunu görülmüştür. Vücudundaki C vitamini oranı düşük olan bireyler yüksek oranda C vitamini bulunan bireyler ile karşılaştırıldığında inme (felç) riski ile daha düşük oranlarda olduğu gözlemlenmiştir.
Cilt kuruluğu ve yaşlanmaya karşı olumlu etkileri olduğu düşünülmektedir. C vitamini eksikliği , yetersiz beslenen yetişkinlerde daha yaygın olarak görülür. Bu bağlamda bazı kanser türleri ve sindirim sistemi rahatsızlıklarının C vitamini eksikliğine karşı daha duyarlı olabileceği ihtimali üzerinde de durulmaktadır.
C vitamini eksikliği fazla olan bireylerde anemi (kansızlık), diş eti kanaması, ciltte morarma gibi durumlar görülebilir. Bazı durumlarda ise yara iyileşmesinde yavaşlama hastalığının ortaya çıkabileceği görülmüştür.
Oral C vitamini takviyelerinin doğal beslenme yoluyla alınan C vitamini kadar fayda sağladığı düşünülmemektedir.
Nezle, soğuk algınlığı durumunda ise, ağızdan C vitamini takviyeleri almak soğuk algınlığını engellemediği gibi düzenli olarak C vitamini takviyesi alan bireylerde soğuk algınlığı görüldüğünde, hastalığın daha kısa süre devam ettiği ve hastalığın seyri boyunca ortaya çıkan semptomların daha az şiddetli olduğunu gösteren bazı kanıtlar da bulunmaktadır.
Ancak soğuk algınlığı başladıktan sonra C vitamini takviyesine başlamak bir fayda sağlamamaktadır.
C vitamini takviyelerinin diğer vitaminler ve minerallerle beraber alınmasının, yaşa bağlı sarı nokta hastalığının daha ağır bir hal almasına karşı önleyici etkileri olduğu gözlemlenmiştir.
Buna ilave olarak daha yüksek C vitamini tüketen bireylerin katarakt geliştirme riskinin daha düşük olduğu görülmüştür.
C Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?
C vitamini açısından en zengin yiyeceklerin narenciye ürünleri, yeşilbiber, çilek, domates, brokoli, patates ve tatlı patates, koyu yapraklı yeşillikler, kavun, papaya, mango, karpuz, Brüksel lahanası, karnabahar, lahana, kırmızıbiber, ahududu, yaban mersini, kış kabağı ve ananas bulunduğu bilinmektedir.
C Vitamini Takviyeleri
C vitamini takviyeleri, günlük sınır aşılmayacak şekilde alındığında güvenlidir. Genel olarak, yetişkin bir birey için günde toplam 85 ila 120 miligram arasında alınması yeterli kabul edilirken özellikle C vitamini eksikliği teşhisi konan kişiler, kan seviyeleri normale dönene kadar günde 100 ila 200 miligram almalıdır.
C vitamini kan şekerini de yükseltebilir bu yüzden diyabet durumunda dikkatli kullanılmalıdır. Diyabet sorunu olan ileri yaştaki kadınlarda günde 300 mg üzerinde C vitamini alınması kalp hastalıklarından dolayı ölüm riskini artırır.
C vitaminini östrojen veya östrojen bazlı kontraseptiflerle aynı anda almak hormonal yan etki riskini artırabilir.
C vitamini takviyeleri ayrıca bazı kemoterapi ilaçlarının etkilerini azaltabilir. Bu tür etkileşimleri önlemek için C vitamini takviyelerinin kullanılan ilaçlar üzerinde bir etkisi olup olmayacağına dair doktora danışmak gereklidir.
